29 listopada
[sala I]
9.00–10.20 – sesja I – Mniejszość niemiecka a relacje RFN–PRL
moderator – prof. Krzysztof Ruchniewicz (Uniwersytet Wrocławski)
• Teresa Willenborg (Gottfried-Wilhelm-Leibniz-Universität, Hannover), W poszukiwaniu
rozwiązań. Relacje Warszawa–Bonn i ich wpływ na politykę państwa polskiego wobec
mniejszości niemieckiej w latach 1945–1958
• dr Marek Mazurkiewicz (Uniwersytet Opolski), Niemcy w komunistycznej Polsce
w optyce rządu federalnego i niemieckich organizacji wysiedlonych
• dr Patryk Pleskot (Instytut Pamięci Narodowej, Oddział Warszawa), Problematyka
mniejszości niemieckiej w Polsce w stosunkach politycznych RFN–PRL w okresie
„normalizacji” gen. Jaruzelskiego (1983–1988)
• dyskusja
10.20–10.40 – przerwa kawowa
10.40–13.40 – sesja II – Obszary codzienności
10.40–12.00 – część 1 – moderator – Sebastian Rosenbaum (Instytut Pamięci
Narodowej, Oddział Katowice)
• Tomasz Dźwigał (Instytut Pamięci Narodowej, Oddział Szczecin), Szeptana propaganda
wśród ludności niemieckiej Pomorza Zachodniego w latach 1945–1956
• dr Bernard Linek (Państwowy Instytut Naukowy – Instytut Śląski, Opole), Podziemie
niemieckie na Górnym Śląsku w latach pięćdziesiątych. Skala i charakter zjawiska
• prof. Stanisław Jankowiak (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, Poznań), Normalizacja
życia ludności niemieckiej w Polsce po 1950 r.
• dyskusja
12.00–13.40 – część 2 – moderator – dr Bernard Linek (Państwowy Instytut
Naukowy – Instytut Śląski, Opole)
• dr Irena Kurasz (Uniwersytet Wrocławski), Polityczny i społeczny aspekt swobód kulturalno-
językowych w odniesieniu do Niemców Dolnego Śląska w latach 1950–1989
• Maria Engler (Akademia Pomorska, Słupsk), Obraz życia kulturalnego ludności niemieckiej
w Polsce na łamach „Arbeiterstimme” i „Der PGR-Arbeiter”
• dr hab. Małgorzata Machałek (Uniwersytet Szczeciński), Pracownicy niemieccy
w państwowych gospodarstwach rolnych na ziemiach zachodnich i północnych w latach
1945–1956
• Aneta Popławska (Uniwersytet Szczeciński), Miejsce małżeństw i związków polsko-
-niemieckich w polityce władz komunistycznych w latach 1945–1950 na północno-
-zachodnich Ziemiach Odzyskanych
• dyskusja
13.40–15.00 – przerwa
15.00–16.20 – sesja III – Integracja / Migracje
moderator – prof. Stanisław Jankowiak (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza,
Poznań)
• dr Paweł Popieliński (Polska Akademia Nauk), Niemieckość a integracja społeczna
ludności niemieckiej i ludności rodzimej na tzw. Ziemiach Odzyskanych w latach sześćdziesiątych
• dr Claudia Schneider (Martin-Luther-Universität, Halle-Wittenberg), Jako „Niemcy
pośród Niemców“? Przesiedlenia z Polski do NRF w latach sześćdziesiątych
i siedemdziesiątych
• Marcin Sroka (Uniwersytet Opolski), KW PZPR w Opolu wobec wyjazdów do RFN
w latach siedemdziesiątych
• dyskusja
16.20–17.40 – sesja IV – Żydzi / Ewangelicy
moderator – Sebastian Rosenbaum (Instytut Pamięci Narodowej, Oddział
Katowice)
• Katarzyna Friedla (Vienna Wiesenthal Institute for Holocaust Research/Universität
Basel), Stygmat przynależności – sytuacja niemieckich Żydów ocalałych z Holocaustu
we Wrocławiu i na Dolnym Śląsku w latach 1945–1946
• Andrzej Grzegorczyk (Muzeum Obozu Zagłady Kulmhof w Chełmnie nad Nerem),
Stereotyp „Niemiec-ewangelik” a sytuacja łódzkich luteran w latach 1945–1952
• dr Grzegorz Bębnik (Instytut Pamięci Narodowej, Oddział Katowice), Z piętnem niemieckości.
Kościół ewangelicko-augsburski na Górnym Śląsku a proces „odniemczania”
• dyskusja
17.40–18.00 – podsumowanie i zakończenie konferencji [część wspólna]
[sala II]
9.00–12.00 – sesja V – Sytuacje lokalne
9.00–10.20 – część 1 – moderator – dr Adam Dziurok (Instytut Pamięci Narodowej,
Oddział Katowice/Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego,
Warszawa)
• prof. UWr dr hab. Elżbieta Kaszuba (Uniwersytet Wrocławski), Niemcy pod polską
władzą. Na przykładzie Wrocławia w latach 1945–1949
• Oliwia Gałka (Muzeum II Wojny Światowej, Gdańsk), Sytuacja ludności niemieckiej
w Gdańsku w latach 1945–1947
• dr Paweł Letko (Uniwersytet Warmińsko-Mazurski, Olsztyn), Sytuacja ludności niemieckiej
w powiecie kętrzyńskim w latach 1945–1948
• dyskusja
10.20–10.40 – przerwa kawowa
10.40–12.00 – część 2 – moderator – prof. UWr dr hab. Elżbieta Kaszuba
(Uniwersytet Wrocławski)
• dr Renata Kobylarz-Buła (Centralne Muzeum Jeńców Wojennych w Łambinowicach-
-Opolu), „To było gorzkie doświadczenie, przez które wszyscy musieliśmy przejść”.
Niemcy w Wałbrzychu w latach 1945–1949
• prof. dr hab. Maciej Hejger (Akademia Pomorska, Słupsk), Ludność niemiecka w województwie
koszalińskim w czasie kampanii antyrewizjonistycznej po 1960 r.
• Marcin Owsiński (Muzeum Stutthof w Sztutowie), Niemcy w Stutthofie i Sztutowie.
Polityka władz wobec ludności „autochtonicznej” i postawy ludności pochodzenia
niemieckiego w gminie Sztutowo w latach 1945–1989
• dyskusja
12.00–13.40 – sesja VI – Propaganda / Obraz Niemców
moderator – prof. Piotr Madajczyk (Polska Akademia Nauk)
• prof. Wanda Jarząbek (Polska Akademia Nauk), Kontynuacja czy zmiana? Propaganda
PRL wobec Niemców w latach 1966–1976
• Małgorzata Dąbrowska (Uniwersytet Szczeciński), Wizerunek Niemców na polskich
plakatach propagandowych. Kategoria Niemca jako wroga w latach 1945–1968
• prof. Jacek Piotrowski, Magdalena Dumańska (Uniwersytet Wrocławski), Obraz Niemców
w polskich kronikach filmowych
• Piotr Pirecki (Instytut Pamięci Narodowej, Oddział Łódź), Obraz Niemca w „Tygodniku
Powszechnym” (1945–1989)
• dyskusja
13.40–15.00 – przerwa
15.00–16.40 – sesja VII – Cień okupacji
moderator – prof. Wanda Jarząbek (Polska Akademia Nauk)
• Łukasz Jasiński (Muzeum II Wojny Światowej, Gdańsk), Działalność Głównej Komisji
Badania Zbrodni Niemieckich w Polsce w latach 1945–1949
• dr Joanna Lubecka (Instytut Pamięci Narodowej, Oddział Kraków), Rozliczenie zbrodni
niemieckich w latach 1944–1948 ze szczególnym uwzględnieniem Małopolski
• dr Adam Dziurok (Instytut Pamięci Narodowej, Oddział Katowice/Uniwersytet Kardynała
Stefana Wyszyńskiego, Warszawa), Rozliczenie zbrodni niemieckich na Górnym
Śląsku na przykładzie procesów byłych członków SA
• dyskusja