Nowy numer 13/2024 Archiwum

Wek z krzoczkami!

Nie nerwujom wos te krzoczki, kiere majom robić za zapis ślonskij godki?

Bo mie sie źle czyto te „ō” abo „ů”, kiere w swoich tekstach stosujom niekierzy autorzy, piszoncy po naszymu. Jo wiym, że możno bych sie do nich przyzwyczaił, jakbych poczytoł wiyncyj. Wiym, że nieprzyzwyczajonym źle sie bydzie czytać choby i tyn mój komyntorz. Ale jo przynajmnij używom yno liter przyjyntych w jynzyku polskim. Bo po co udziwniać tam, kaj udziwnianio nie trza?

Moja gazeta parafialno publikuje gryfnie napisane po naszymu listy misjonarza z Papui-Nowej Gwinei, werbisty rodym z naszyj podrybnickij parafie. Od kiedy jednak misjonarz przeszoł na lansowane przez niekiere środowiska nowe litery, jakoś ni moga sie przemóc, żeby to dalij czytać - ze wzglyndu na forma.

Powiycie, że coś jednak do ślonskij ortografie trza wprowadzić, żeby oddać naszo samogłoska pośrednio miyndzy „o” i „u”? No niech bydzie, ale czamu od razu przez wprowadzani nowych liter? Nie prościj by było rozważyć propozycjo slawisty i tłumacza Eugeniusza Śpiewaka rodym ze Siemianowic, kiery chce zapisywać ta samogłoska za pomocom ogólnopolskij litery „ó”? (Obejrz tukej).

Obawiom sie jednak, że niekiere osoby ze środowisk lansujoncych litery nieobecne w jynzyku polskim, robiom to skuli ideologie. Chcom podkreślić to, co Śląsk od Polski dzieli, chcom sztyjc pogłymbiać dzieloncy nas rów. A mie sie to nie podobo, bo jo sie dobrze czuja jako jednocześnie Ślonzok i Polok. Jo sie idyntyfikuja z polskom kulturom i tradycjom. To ni ma jedno, jako wspólnota pielyngnujymy. Jo wybierom wspólnota z Janym Pawłym II, z siostrom Faustynom, ze Zbigniewym Herbertem i innymi wielkimi poetami, kierzy pisali po polsku. No i z moim starzikiym Wilusiym, zmarłym prawie 35 lot tymu hanysym spod Rybnika. Choć starzik mioł wielki szacunek dlo niemieckij kultury - to w czasie wojny zaryzykowoł życie swoi, żony Ani i ich piynciorga małych bajtlów dlo ratowania na Ślonsku polskij kultury. Przechowywoł na strychu polsko biblioteka kolejowo. Roz w czasie rewizje nimieccy żandarmi zrywali deski na strychu. Przerwali to zajyncie o jedna deska przed skrytkom pełnom polskich ksionżek - bez tóż rodzina nie pojechała do Auschwitz, a jo moga terozki pisać te słowa.

Je żech pewny, że polsko kultura jest warto nawet takigo ryzyka, kiere podjon mój starzik Wilhelm.

« 1 »
oceń artykuł Pobieranie..

Zapisane na później

Pobieranie listy