Henryk Jan Botor laureatem nagrody Lux ex Silesia

Ogłaszając nazwisko tegorocznego laureata nagrody, administrator archidiecezji katowickiej podkreślił, że kompozytor i dyrygent jest autorem części stałych Mszy św. wykonywanych podczas Światowych Dni Młodzieży w Krakowie. – Wypełniając swoje zadanie w Kościele posługuje jako organista w swojej parafii, św. Marii Magdaleny w Tychach – powiedział bp Marek.

Henryk Jan Botor jest kompozytorem, dyrygentem oraz organistą. Urodził się 16 marca 1960 w Tychach. Naukę muzyki rozpoczął od prywatnych lekcji gry na fortepianie. Następnie kontynuował ją w szkołach muzycznych w rodzinnym mieście oraz w Bielsku-Białej. W 1984 roku uzyskał pierwszy dyplom z wychowania muzycznego na Akademii Muzycznej w Krakowie. Kolejne dwa dyplomy tej uczelni – z kompozycji w klasie Marka Stachowskiego oraz gry na organach pod kierunkiem Mirosławy Semeniuk-Podrazy – uzyskał w 1989 roku. Swój warsztat doskonalił m.in. w Holandii. W 1988 roku uczył się improwizacji pod okiem J. Jongepiera, natomiast w 1990 roku wziął udział w Letniej Akademii Organowej w Haarlem, gdzie szlifował umiejętności pod kierunkiem Hansa Haselböcka i Andersa Bondemana. 

W dorobku artysty znajdują się różnorodne utwory, obejmujące kompozycje symfoniczne, kameralne, fortepianowe, organowe, chóralne oraz wokalne. Komponował również muzykę do kilku filmów dokumentalnych. Jego utwory były wykonywane przez czołowe orkiestry, w tym Narodową Orkiestrę Symfoniczną Polskiego Radia oraz orkiestry Filharmonii Krakowskiej i Filharmonii Śląskiej.

Szczególne miejsce w jego twórczości zajmują utwory religijne. Wykonywano je m.in. z okazji urodzin i 25-lecia pontyfikatu papieża Jana Pawła II oraz ingresu kard. Stanisława Dziwisza do krakowskiej katedry. Jednym z ważniejszych utworów skomponowanych przez artystę był utwór Tu es Petrus wykonany na krakowskich błoniach podczas wizyty papieża Benedykta XVI w 2006 roku. W 2014 roku dwie kompozycje chóralne Henryka Jana Botora znalazły się na płycie wydanej z okazji kanonizacji Jana Pawła II. Wielką popularność zdobyły: hymn Misericordias Domini napisany na zamówienie Międzynarodowej Federacji XXXIV Kongresu Pueri Cantores oraz pieśń Deus Caritas est napisana na zamówienie tejże federacji. Utwory te są wykonywane przez chóry w Europie, Ameryce, Afryce i Azji. Stworzył także akompaniament oraz opracowania chóralne dla takich pieśni, jak Boże, coś Polskę oraz Zwycięzca śmierci.

Jego muzyka obecna jest także w filmach dokumentalnych Jerzego Ridana pt. "Imię moje Kinga", "Pielgrzymi" oraz "Moje miasto". W 2010 r napisał muzykę do filmu dokumentalnego o słudze Bożym Jerzym Ciesielskim pt. "Konstrukcja nośna – rzecz o Jerzym Ciesielskim".

Jest adiunktem w Akademii Muzycznej w Krakowie, gdzie w 2010 roku uzyskał tytuł doktora. Tematem pracy doktorskiej był jego własny utwór, koncert fortepianowy "Pieśni wód". Pracuje także jako organista w krakowskich kościołach oraz w tyskim kościele pw. Św. Marii Magdaleny. Jest także członkiem Związku Kompozytorów Polskich.

Artysta otrzymał wiele nagród i wyróżnień. W 1997 roku zdobył I nagrodę na konkursie kompozytorskim „Vox Basilicae Calisiensis” w Kaliszu za utwór na chór a capella. Również w 2002 roku zdobył I nagrodę na Konkursie Kompozytorskim w Mikołowie za Koncert na organy, orkiestrę smyczkową, dwie trąbki i perkusję. W 2004 roku zdobył III nagrodę na Międzynarodowym Konkursie Kompozytorskim Muzyka Ogrodowa w Krakowie. W 2014 roku został uhonorowany Nagrodą Prezydenta Miasta Tychy w Dziedzinie Kultury. W 2016 roku został laureatem XLIII Edycji Śląskiej Nagrody im. Juliusza Ligonia oraz otrzymał brązowy Medal Komisji Edukacji Narodowej. Natomiast w 2017 r został odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi oraz złotą odznaką honorową za Zasługi Dla Województwa Śląskiego. 

Nagroda Lux ex Silesia została ufundowana w 1994 roku przez ówczesnego metropolitę katowickiego abp. Damiana Zimonia. Przeznaczona jest dla tych, którzy w swej działalności naukowej, artystycznej lub społecznej ukazują wysokie wartości moralne i wnoszą trwały wkład w kulturę Górnego Śląska. Nazwa nagrody nawiązuje do wyniesionych do chwały ołtarzy przedstawicieli rodu Odrowążów i zarazem duchowych synów św. Dominika: św. Jacka i bł. Czesława. To o nich mawiano w Krakowie, iż są Ex Silesia Lux – Światłem ze Śląska.

Dotychczasowi laureaci nagrody Lux ex Silesia:

1994 – Irena Bajerowa
1995 – Wojciech Kilar
1996 – ks. abp Alfons Nossol
1997 – Jerzy Zieliński
1998 – August Chełkowski
1999 – ks. Stanisław Tkocz
2000 – Kornel Gibiński
2001 – Franciszek Kokot
2002 – Tadeusz Sławek
2003 – Henryk Mikołaj Górecki
2004 – Julian Gembalski
2005 – ks. Remigiusz Sobański
2006 – Anna Sekudewicz
2007 – Szczepan Wesoły
2008 – Wilibald Winkler
2009 – Zespół Pieśni i Tańca „Śląsk”
2010 – Andrzej Jasiński
2011 – Jan Malicki
2012 – Maciej Bieniasz
2013 – ks. Wincenty Myszor
2014 – Teresa i Eugeniusz Maliccy
2015 – Franciszek Pieczka
2016 – Jan Miodek
2017 – Krystyna Heska-Kwaśniewicz
2018 – Mieczysław Chorąży
2019 – Władysław Nasiłowski
2020 – Dorota Simonides
2021 – Marian Zembala
2022 – Antoni Piechniczek
2023 – ks. Jerzy Szymik
2024 – Zygmunt Brachmański