Wygaszenie kopalń węgla energetycznego do 2049 r., pomoc publiczna dla sektora węglowego i osłony socjalne dla górników. Związkowcy i przedstawiciele rządu parafowali w Katowicach umowę społeczną.
Na mocy umowy obecnie zatrudnieni górnicy mają otrzymać ustawowe gwarancje pracy do emerytury lub osłony socjalne - urlopy przedemerytalne (płatne w wysokości 80 proc. wynagrodzenia) i 120-tysięczne odprawy pieniężne. Budżet państwa ma dopłacać do redukcji mocy produkcyjnych w kopalniach, które będą stopniowo zamykane do końca 2049 r. - harmonogram ich wygaszania jest częścią umowy. Wynegocjowano też wielkość podwyżek w kopalniach na najbliższe 4 lata.
Umowa zawiera też mechanizmy wsparcia transformacji Śląska. Przewiduje warte łącznie ponad 16 mld zł inwestycje w czyste technologie węglowe. Ma zostać również powołany specjalny Fundusz Transformacji Śląska. Miałby on mieć 500-milionowy kapitał początkowy i gwarancje na kolejny miliard zł.
Parafowanie umowy, która była negocjowana od zeszłego roku, otwiera drogę do rozpoczęcia procesu jej prenotyfikacji, a później notyfikacji w Komisji Europejskiej. Wejście porozumienia w życie zależy od zgody komisji na pomoc publiczną dla kopalń.
Ostateczne podpisanie umowy ma nastąpić w najbliższych tygodniach, gdy tekst formalnie zaakceptują statutowe gremia poszczególnych związków zawodowych, uczestniczących w negocjacjach. Równolegle resort aktywów państwowych wraz z Urzędem Ochrony Konkurencji i Konsumentów zamierzają pracować nad wnioskiem prenotyfikacyjnym do Komisji Europejskiej.
Prenotyfikacja to rodzaj postępowania w sprawach dotyczących pomocy publicznej. Jest ono prowadzone między państwem członkowskim UE a komisją i nie powinno trwać dłużej niż dwa miesiące. W tym czasie służby komisji oraz państwa członkowskie mają możliwość nieformalnego i poufnego przedyskutowania prawnych i ekonomicznych aspektów dotyczących projektu przyznania pomocy.
Ma to wpłynąć na lepsze przygotowanie późniejszej notyfikacji. W toku takiego postępowania państwa ubiegające się o notyfikację mogą liczyć na nieformalne wskazówki dotyczące zgłaszanych projektów.