I niy ino te ślōnskie, ale z cołkij Polski.
Fajnisto kniga najechoł żech łostatnio. Ło śwjyntych źródełkach, studziōnkach i wodziczkach. I niy ino tych ślōnskich, ale z cołkij Polski.
Bo tyż, tak po prowidzie, jak sie ino pōmyśla ło jakim ślōnskim źródełku, to zarozki spōmino mi sie... że go już niy ma. Że wyschło. Że szkody górnicze i inksze takie.
Tak jes na przikłod u mie, w Bytōmiu (na Rozbarku), kaj downo, downo tymu, śwjynty Jacek mioł swojo pustelnia i roz, jak godoł tam kozanie, to pynk mu różaniec i paciorki pokulały sie do wody.
Potym, przez cołkie wieki, ludzie, roz za kiedy, znojdowali je i godali, że to perły. Rylikwie.
Nale niycałe dwiesta lot tym, skuli nowyj przepōmpowni na grubie, źródełko wyschło i perły tyż sie straciły... Aż pora lot tymu powstoł rozbarski Łogród Różańcowy, w kierym mōmy takie szpecjalne, wielgie biołe kule, kiere śwjycōm sie we wieczór i przipōminajōm ło lygyndzie i paciorkach z różańca śwjyntego Jacka.
Takich podań, bojek i lygynd, kiere zwiōnazne sōm z roztōmajymi źródełkami, kościółkami i patrōnami, żodyn czowiek w życiu niy zliczy. Niy zrachuje. Ale spisać te nojważnijsze i nojciekawsze warto. I za tako robota wziyła sie niydowno Monika Karolczuk, kiero wydała pjykno, albumowo kniga "Cudowne źródełka w Polsce".
Wysznupała ich 120 - kożde fajniście łopisała i kaj sie ino dało, podociepowała wōntki z podań i lygynd.
Nikierzy przezywajōm na religijnoś ludowo. Godajōm, że to rylikt, przeżytek abo i zabobōn. Ale jo sie myśla, że czynsto jes w nij jakosi prowda. Wto wjy, czy przi takich śwjyntych źródełkach i na łōnie przirody niy sōm my nojbliżyj Boga, utracōnego raju i tego co nos kaś tam kiedy czeko, po tym, jak przidzie pō nos Śmiertka...
Wiedzioł coś ło tym papjyż Jan Paweł II, kierego Karolczuk cytuje. Zaczyno nawet łod fragmyntu jego wiersza z Tryptyku Rzymskigo, w kierym prosi leśny strumiyń ło to, coby mu łodsłōnił tajymnica swoigo poczōntku. Coby mōg pokosztować jego źródlanyj, łożywczyj śwjyżości.
A potym? Potym autorka łopisuje kolejne śwjynte mjysca i źródła, takie jak na przikłod Lichyń, Gietrzwałd, Ludźmiyrz, Kalwaria Zebrzydowsko abo Szczyrk.
Tyn Szczyrk, kiery cołko mojo rodzina, jak ino w Beskidy jedzie, za kożdym razym łodwiedzić musi. Ja, ja. To tam mōmy te nasze śwjynte źródełko i nojważniyjsze dō nos sanktuarium Beskidu Ślōnskigo, ło kierym w knidze piszōm, że "budzi zachwyt wspaniałym położyniym" i "zapewnio pjykno panorama łokolicznych dolin i szczytu Skrzyczne".
Nic, ino brać wolne z roboty i rajzować! 120 śwjyntch mjysc i źródełek czeko.
*
Felieton z cyklu Okiem regionalisty
***
W naszym konkursie książkę o cudownych źródełkach wygrał Pan Robert, z którym już skontaktowaliśmy się mailowo.
Przypominamy też, że na Wiara.pl znajdą Państwo fragment książki - o cudownym, toruńskim źródełku św. Barbary.