170 księży naszej diecezji podlegało eksterminacji w czasie II wojny światowej. To ponad 32 procent duchowieństwa według stanu z 1939 roku.
Sesja naukowa z okazji 100. rocznicy urodzin sługi Bożego ks. Jana Machy pt. „Wiek XX – czas męczenników” odbyła się w auli Wydziału Teologicznego UŚ w Katowicach. Przygotował ją Zakład Teologii Patrystycznej i Historii Kościoła WTL UŚ w Katowicach. – Bł. Jan Paweł II mobilizował nas, żebyśmy pamiętali o męczennikach totalitaryzmu brunatnego i czerwonego – powiedział abp Wiktor Skworc, otwierając sesję. Pokazał też unikatowe wydanie księgi upamiętniającej kapłanów polskich, którzy byli ofiarami obu totalitaryzmów. Księga, wydana w formie rękopisu, ukazała się tylko w nakładzie 100 egzemplarzy i zawiera 2947 nazwisk duchownych, którzy zginęli w czasie II wojny światowej i w okresie stalinowskim. Pod numerem 1473. znajduje się wpis: „Macha Jan, diecezja katowicka, zmarł 1942 r”. Metropolita katowicki podkreślił, że zadaniem tej sesji naukowej ma być nie tylko pamięć o męczennikach, ale kroczenie ich śladami w wyznawaniu Jezusa Chrystusa przez osobiste świadectwo życia.
Moderatorami sesji byli ks. dr Adam Pawlaszczyk, oficjał Sądu Metropolitalnego w Katowicach, oraz ks. prof. dr hab. Jerzy Myszor z Wydziału Teologicznego UŚ. W pierwszej części słuchacze mogli się dowiedzieć o podejściu do tematyki męczeństwa w Kościele pierwszych wieków i u ojców Kościoła. – Punktem wyjściowym chrześcijańskiego pojęcia świętości jest męczeństwo – powiedział podejmujący ten temat ks. dr Adam Tondera z WTL UŚ. Zwrócił uwagę na powszechnie panujące przekonanie o wartości świadectwa męczenników pierwszych wieków chrześcijaństwa, z których wspólnota Kościoła czerpie swoją siłę także dzisiaj. Natomiast ks. prof. dr hab. Henryk Misztal z Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego wyjaśnił, jak według prawa kanonicznego powinien przebiegać etap diecezjalny procesu beatyfikacyjnego. Ks. Misztal, który jest specjalistą w zakresie prawa kanonizacyjnego, po raz pierwszy wygłosił swój wykład w archidiecezji katowickiej. – Jestem pod urokiem wiary Śląska, plebiscytu, czyli polskości, wielkiej kultury i wielkiego hartu ducha – powiedział ks. prof. Misztal.
Konsultor Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych o. dr Szczepan T. Praśkiewicz OCD zwrócił uwagę słuchaczy na to, jakie znaczenie podczas procesu beatyfikacyjnego ma postawa przebaczenia prześladowcom cechująca kandydatów na ołtarze. – Przez beatyfikację i kanonizację Kościół zachęca wszystkich do naśladowania świetlanych przykładów świętych i błogosławionych, bo wyznając swym życiem Chrystusa, Jego osobę, Jego nauczanie i pozostając z Nim w ścisłej jedności, stają się oni żywym zilustrowaniem doskonałości Boskiego nauczyciela – powiedział o. Praśkiewicz, powołując się na wypowiedź papieża Benedykta XVI. Karmelita podkreślił, że podczas postępowania procesowego kandydatów na ołtarze Kościół stawia zasadnicze pytanie, czy rzeczywiście życie każdego z nich jest odzwierciedleniem doskonałości Chrystusa.