Eksponaty Muzeum Archidiecezjalnego w Katowicach będą udostępnione dla zwiedzających w nowej siedzibie Muzeum Śląskiego. To już pewne. We wtorek 11 grudnia podpisano umowę o przekazaniu w depozyt eksponatów pomiędzy archidiecezją katowicką a MŚ. Sygnatariuszami porozumienia byli abp Wiktor Skworc, metropolita katowicki, i dr Dominik Abłamowicz, dyrektor Muzeum Śląskiego.

– Nie waham się nazwać tego wydarzenia historycznym. Nie tylko dlatego, że dotyczy ono materialnych świadectw historii. Dzisiaj ponawiamy wydarzenie, które miało miejsce w 1938 r. Wtedy, decyzją ówczesnego biskupa katowickiego Stanisława Adamskiego, do depozytu nowo zbudowanego Muzeum Śląskiego zostały przekazane zabytki sztuki sakralnej – przypomniał zebranym w siedzibie Muzeum Archidiecezjalnego abp Skworc.

W depozyt zostaną przekazane przedmioty prezentowane dotąd w Muzeum Archidiecezjalnym. Są to przede wszystkim zbiory dzieł śląskiej sztuki sakralnej z okresu gotyku. To ok. 60–70 niezwykle cennych i unikatowych eksponatów. – Sztuka, zwłaszcza późnogotycka, to przede wszystkim rzeźba. Mamy także parę obrazów i jeden witraż. To jedyny śląski witraż z połowy XV w. – wyjaśnia ks. Leszek Makówka, dyrektor Muzeum Archidiecezjalnego w Katowicach. – Przekazujemy w depozyt znaczną część naszych zbiorów. Nie wszystko, ponieważ są eksponaty, które są depozytem poszczególnych parafii.

Lista obiektów, które będą eksponowane w nowej siedzibie Muzeum Śląskiego, ciągle jeszcze nie jest zamknięta. Najstarsze z nich pochodzą z przełomu XIV i XV wieku. Umowa przewiduje 25-letni okres wypożyczenia, jednak obie strony mogą dokonać zmiany lub przedłużenia czasu jej obowiązywania. Obowiązek konserwacji zabytków będzie w tym czasie spoczywał na Muzeum Śląskim. Obie placówki będą się również wspólnie ubiegać o granty przeznaczone na swoją renowację. Obaj sygnatariusze – arcybiskup Skworc i dyrektor Abłamowicz – przypomnieli, że podpisane właśnie porozumienie jest „powrotem do historii”. Kolekcja gotyku śląskiego powstała bowiem z inicjatywy prof. Tadeusza Dobrowolskiego, pierwszego dyrektora MŚ. W pierwotnych zamierzeniach miała być prezentowana w gmachu muzeum, który na początku II wojny światowej rozebrali Niemcy. Zbiór uległ wtedy rozproszeniu, część eksponatów bezpowrotnie zaginęła. Udało się ocalić obiekty przechowywane w Muzeum Górnośląskim w Bytomiu. Po wojnie kolekcja została podzielona. Część wystawiano w Bytomiu, a część w katowickim Muzeum Archidiecezjalnym. – To, co stanowiło własność Kurii Metropolitalnej, wróciło do Katowic. Inne obiekty, których właścicielem było przedwojenne Muzeum Śląskie, były prezentowane w Muzeum Górnośląskim w Bytomiu – wyjaśnił dyrektor Abłamowicz. – W ostatnich latach Muzeum Śląskie kupiło kolejne obiekty, związane ze średniowieczem i sztuką śląską, które również będą prezentowane na wystawie. Połączone na nowo zbiory będą prezentowane na poziomie II nowego muzeum, w obrębie największej z sal ekspozycyjnych. W sąsiedztwie znajdzie się m.in. wystawa poświęcona historii Śląska i sztuce nieprofesjonalnej. – Scenariusz powstanie przy udziale obu zainteresowanych stron. Planujemy quasi-ołtarz św. Barbary, który będzie nawiązywał do historii i tradycji miejsca, w którym znajduje się nowa siedziba Muzeum Śląskiego – zdradził ks. Makówka. – To połączenie będzie służyło pełniejszemu pokazaniu tego okresu i ówczesnej sztuki w naszym regionie. Myślę, że znajdzie się również odniesienie do tego, jak żyli ludzie w tamtym czasie – dodał dyrektor MŚ. – Pokażemy trochę inny Śląsk, nie tylko bogaty współczesną kulturą, grafiką czy malarstwem. Chcemy pokazać Śląsk zabytków sztuki sakralnej. Zabytki gotyckie, które przekazujemy, są bardzo cenne, rzadko spotykane nie tylko w naszym regionie, ale i w całej Polsce. Każdy z tych obiektów może być tematem badań naukowych – zauważył abp Skworc.