powrót
Serwis internetowy Gościa Katowickiego

Katowicki

twój profil
PROFIL UŻYTKOWNIKA
Wygląda na to, że nie jesteś jeszcze zalogowany.
zaloguj się
lub
zarejestruj się
  • facebook
  • twitter
  • YouTube
  • rss
  • Powiadomienia
Nowy numer

Najnowsze [Wydania]

  • GN 28/2025
    GN 28/2025 Dokument:(9337843,Egocentryzm i poświęcenie)
  • GN 27/2025
    GN 27/2025 Dokument:(9330207,Ideologie systemowe )
  • GN 26/2025
    GN 26/2025 Dokument:(9321844,Drużyna Augustyna )
  • Mały Gość 7/2025
    Mały Gość 7/2025 Dokument:(9301210,Verso l'alto – zawsze w górę! Im wyżej dotrzemy, tym więcej zobaczymy.)
  • Historia Kościoła (10) 04/2025
    Historia Kościoła (10) 04/2025 Dokument:(9291754,Bóg historii nieoczywistych. Edytorial nowego wydania „Historii Kościoła”)

Czas niewolników przejdź do galerii

O wywiezionych do Donbasu i dalej na Wschód Ślązakach rozmawiali ze studentami Donieckiego Uniwersytetu Narodowego historycy z Katowic.

Przemysław Kucharczak

|

GOSC.PL

dodane 01.10.2013 16:08
0

Czas niewolników   Wykład śląskich historyków dla ukraińskich studentów na uniwersytecie w Doniecku. Z prawej wstaje ks. prof. Bernard Kołodziej, historyk ze zgromadzenia chrystusowców Przemysław Kucharczak /GN W czasie tego spotkania odbyły się dwa wykłady o ponad 50 tysiącach wywiezionych przez Sowietów w 1945 r. Ślązakach. Zapowiadało się ciekawie, bo wschodnia Ukraina, na której leży zagłębie Donbas i jego stolica Donieck, to miejsce, gdzie silny jest sentyment za czasami sowieckimi. W mieście jest pomnik Lenina i ulice poświęcone innym komunistycznym zbrodniarzom. Z pompą czci się zwycięstwo bohaterskich żołnierzy Armii Czerwonej nad faszyzmem.

Z grubej rury zaczął ks. prof. Bernard Kołodziej ze zgromadzenia Chrystusowców, który pochodzi z Tychów. Opowiadał m.in. o wejściu żołnierzy sowieckich na Śląsk. O tym, że odczuwali oni nienawiść do Niemców, więc gdy weszli na ziemie przyłączone w 1939 roku do Rzeszy, pod wpływem alkoholu gwałcili kobiety i zabijali cywilów. Powiedział, że mordowali na Śląsku nie tylko Niemców i Polaków, ale nawet przymusowo zatrudnionych w śląskich kopalniach Ukraińców. – Zabili też księdza Pawła Kontnego z Tychów, mojego rodzinnego miasta, za to, że stanął w obronie gwałconej kobiety – mówił.

Nikt go za te słowa nie zaatakował. Studenci wydawali się słuchać z wielkim zainteresowaniem i zadawali rzeczowe pytania ks. prof. Kołodziejowi i mówiącemu po nim dr. Dariuszowi Węgrzynowi z katowickiego IPN. Interesowało ich, na jakiej podstawie prawnej byli wywożeni Ślązacy. Pytali uczestniczącego w spotkaniu burmistrza Radzionkowa Gabriela Tobora, czy jego wywieziony dziadek Michał służył w armii polskiej, czy niemieckiej. Burmistrz Radzionkowa odpowiedział, że dziadek nie był w żadnej z tych armii i przez całe dorosłe życie pracował na kopalni. Ktoś zapytał, czy choć niektórzy Ślązacy, kiedy mogli już wrócić, nie zostali z własnej woli na ukraińskiej ziemi. Najciekawsza odpowiedź padła z ust jednego z działaczy polonijnych w Donbasie, który powiedział, że jego stowarzyszenie miało kontakt z potomkiem jednego z wywiezionych Ślązaków, który na Ukrainie się ożenił i został.

Dr Dariusz Węgrzyn, historyk katowickiego IPN, mówił w czasie swojego wykładu o „czasie niewolników” – w którym to najpierw Ukraińcy jechali na zachód do przymusowej pracy na rzecz Niemców, a później, w 1945 roku, m.in. Ślązacy pojechali w odwrotnym kierunku, na Ukrainę, do przymusowej pracy na rzecz Związku Sowieckiego. Opowiadał też, że Ślązacy byli internowani, co oznaczało pozbawienie ich wolności bez żadnej winy. Mówił, że w 1945 roku Sowieci wypuścili do domów tylko najsłabszych, po to, żeby umarli w domach. Zwracał uwagę, że w transportach powrotnych także w następnych latach zgonów było zaskakująco dużo. Miało to, zdaniem historyka, związek z pewnym mechanizmem psychologicznym. - Oni pracując bardzo ciężko żyli nadzieją na powrót. Kiedy dowiadywali się, że wracają, ich organizmy przestawały pracować na najwyższych obrotach i taki człowiek często umierał – mówił dr Węgrzyn. – Znaleźliśmy na razie 26 tysięcy nazwisk wywiezionych. Sądzę, że to jest połowa wszystkich. Jednak dopóki nie zakończymy tej pracy, nie będziemy tego wiedzieli na pewno. Współpraca z historykami ukraińskimi mogłaby dopełnić naszą pracę – powiedział.

Dlaczego to tak ważny temat dla społeczeństwa Górnego Śląska? Dr Węgrzyn z IPN tłumaczył: - Trzeba pamiętać, że na Górnym Śląsku funkcjonowały rodziny tradycyjne. Pracował ojciec rodziny, a matka wychowywała dzieci. Kiedy w 1945 roku wywieziono mężczyzn, zostały tam same kobiety. Często młode, z małymi dziećmi. Te rodziny utraciły z dnia na dzień środki do życia. Kobiety musiały więc podjąć pracę. Tu w Donbasie znana jest matka górników, która po wojnie pracowała pod ziemią. Na Górnym Śląsku zdesperowane kobiety w 1945 także podjęły pracę pod ziemią, jednak wpuszczenie pod ziemię kobiet i młodych ludzi skończyło się tragicznie. Okazało się, że ta praca wymaga nie tylko siły, ale i umiejętności. Procent wypadków bardzo szybko więc w 1945 roku wzrastał. Musiano więc kobiety spod ziemi wycofać. Ale to pokazuje desperację tych kobiet, żeby utrzymać ich rodziny – powiedział.

W spotkaniu na uniwersytecie w Doniecku 30 września uczestniczyli też historycy ukraińscy, dyrektor katowickiego IPN dr Andrzej Drogoń oraz arcybiskup katowicki Wiktor Skworc.

1 / 1
Ukraińcy słuchają o wywózkach Ślązaków

WIARA.PL DODANE 01.10.2013 AKTUALIZACJA 02.10.2013

Ukraińcy słuchają o wywózkach Ślązaków

​Wykład śląskich historyków na Donieckim Uniwersytecie Narodowym w stolicy zagłębia Donbas na wschodniej Ukrainie. Odbył się 30 września 2013 r. Zdjęcia: Przemysław Kucharczak /GN  
oceń artykuł Pobieranie..
0 FB Twitter
drukuj wyślij zachowaj
TAGI:
  • DONBAS
  • WYWÓZKI

Polecane w subskrypcji

  • Sąd Najwyższy USA potwierdza: prawo rodziców do wychowania religijnego dzieci obowiązuje również w szkołach publicznych
    • Świat
    • Franciszek Kucharczak
    Sąd Najwyższy USA potwierdza: prawo rodziców do wychowania religijnego dzieci obowiązuje również w szkołach publicznych
  • Od plemion Irokezów do olimpiady. Lacrosse – szybki sport z długą historią
    • Sport
    • Piotr Sacha
    Od plemion Irokezów do olimpiady. Lacrosse – szybki sport z długą historią
  • Z kosmosu do kieszeni. Jak kosmiczne technologie zmieniły nasz świat
    • nauka
    • Karol Białkowski
    Z kosmosu do kieszeni. Jak kosmiczne technologie zmieniły nasz świat
  • Wyrok Trybunału Konstytucyjnego o godzinach religii: co dalej z katechetami i lekcjami w szkołach?
    • wywiad
    • Karol Białkowski
    Wyrok Trybunału Konstytucyjnego o godzinach religii: co dalej z katechetami i lekcjami w szkołach?
  • Flotylla Pińska - zapomniana strażniczka Wschodu
    • Historia
    • Karol Białkowski
    Flotylla Pińska - zapomniana strażniczka Wschodu
  • Góra Oliwna czy Betania? Z którego miejsca Jezus wstąpił do nieba?
    • Kościół
    • ks. Tomasz Jaklewicz
    Góra Oliwna czy Betania? Z którego miejsca Jezus wstąpił do nieba?

E-sklep

  • Nowości
  • Książki
  • Pozostałe
  • Historia Kościoła nr 04/2025
    Historia Kościoła nr 04/2025

POLECAMY RÓWNIEŻ

  • Gość Extra nr 02/2025
    Gość Extra nr 02/2025 Serce Najświętsze
  • Historia Kościoła #9
    Historia Kościoła #9 Joanna d’Arc. Święta na stosie
  • 100 pereł na 100-lecie Archidiecezji Katowickiej
    100 pereł na 100-lecie Archidiecezji Katowickiej ㅤ

POLECAMY RÓWNIEŻ

  • Kościół na Górnym Śląsku. 100-lecie diecezji katowickiej
    Kościół na Górnym Śląsku. 100-lecie diecezji katowickiej ㅤ
  • Bóg nie jest korkiem do wanny. Dzieciogadki wujka Kamila
    Bóg nie jest korkiem do wanny. Dzieciogadki wujka Kamila ㅤ
  • Kubek ceramiczny – Dopóki walczysz, jesteś zwycięzcą
    Kubek ceramiczny – Dopóki walczysz, jesteś zwycięzcą

POLECAMY RÓWNIEŻ

  • Kropielnica ceramiczna - kłos granatowy
    Kropielnica ceramiczna - kłos granatowy
  • Krzyż ceramiczny - kłos granatowy
    Krzyż ceramiczny - kłos granatowy
  • O nas

    • O wydawcy
    • Zespół redakcyjny
    • Sklep
    • Biuro reklamy
    • Prenumerata
    • Fundacja Gościa Niedzielnego
    Zgłoś błąd
  • DOKUMENTY

    • Regulamin
    • Polityka prywatności
  • KONTAKT

    • Napisz do nas
    • Znajdź nas
      • Newsletter
        • Zapisz się już dziś!
  • IGM
  • Gość Niedzielny
  • Mały Gość
  • Historia Kościoła
  • Gość Extra
  • Wiara
  • Foto Gość
  • Fundacja Gość Niedzieleny
Zgłoś błąd

Copyright © Instytut Gość Media. Wszelkie prawa zastrzeżone.

  • Facebook
  • Twitter
  • Insta
  • YT
WERSJA Desktop
  • subskrybuj
  • AKTUALNOŚCI
  • GALERIE
  • KONTAKT Z ODDZIAŁEM
  • OPINIE
  • Patronaty
  • Rok Jubileuszowy
  • Diecezje
    • Bielsko-Żywiecka
    • Elbląska
    • Gdańska
    • Gliwicka
    • Katowicka
    • Koszalińsko-Kołobrzeska
    • Krakowska
    • Legnicka
    • Lubelska
    • Łowicka
    • Opolska
    • Płocka
    • Radomska
    • Sandomierska
    • Świdnicka
    • Tarnowska
    • Warmińska
    • Warszawska
    • Wrocławska
    • Zielonogórsko-Gorzowska
  • O DIECEZJI
    • Biskupi
    • Historia
    • Parafie