Na liturgii zgromadzili się rektorzy, nauczyciele akademiccy oraz studenci śląskich uczelni. Mszy św. przewodniczył abp. Andrzej Przybylski, Wielki Kanclerz Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. W homilii zwrócił uwagę na konieczność łączenia perspektywy naukowej z tym, co nadaje ostateczny sens życiu człowieka. – Wszystko musi być zintegrowane. Potrzebujemy wielkiego postępu w nauce, w technice, w ekonomii, w gospodarce, w tych wszystkich przekształceniach, ale potrzebujemy też wrażliwości, potrzebujemy jakieś etycznej postawy, potrzebujemy dobra i miłości – mówił.

Być w pełni ludźmi

Odwołując się do Ewangelii o uzdrowieniu dziesięciu trędowatych, metropolita katowicki pytał czy zdrowie, wskaźniki dobrobytu i postęp techniczny wystarczą, by zapewnić człowiekowi szczęśliwe życie. Przywołał także osobistą wizytę w jednym ze śląskich instytutów badawczych, podczas której oglądał nowoczesne roboty do chirurgicznych operacji, a także zapoznał się z najnowszymi wynikami transplantologii. – Jako ksiądz, a wtedy już biskup, zadawałem sobie pytanie: czy w tym świecie techniki i nauki będę jeszcze potrzebny? Czy moja wiara, przepowiadanie o Bogu, teologia będą ludziom wciąż potrzebne? Czy potrzebny będzie Kościół, skoro po uzdrowienie wszyscy będą biec do najlepszych klinik? (…) Rozwój nauki i techniki – wiecie to, ode mnie lepiej – pędzi tak szybko, że rodzą się w tym bardzo zasadnicze pytania – mówił. Przywołał też puentę jednego z pracowników wspomnianego instytutu, który podkreślił prymat etyki nad techniką.

Arcybiskup Andrzej przypomniał homilię Jana Pawła II o Ewangelii pracy. Podkreślił, że zarówno sprawiedliwości społecznej, jak również dobrych wyników w pracy nie można osiągnąć bez miłości. Zgromadzonym w katedrze pracownikom świata nauki życzył, by zawsze towarzyszyła im głębsza perspektywa, by wszystko co robią „opatrzone było jeszcze czymś więcej”: miłością, wiarą oraz zmysłem etycznym.

W homilii docenił także dorobek naukowy śląskich uczelni. Zauważył, że obecne w regionie ośrodki akademickie wnoszą istotny wkład w budowanie lepszego społeczeństwa. – Z tego regionu płynie światło: światło nauki, światło kultury, światło sztuki. Chcę to bardzo mocno zaznaczyć – mówił. Nawiązując do początków istnienia diecezji katowickiej, przypominał o różnorodności, jednej z charakterystycznych cech regionu. – Gdy tworzyły się zręby elity tego regionu ludzie byli różni, mieli różne światopoglądy i wrażliwości, ale te cząstki światła, jak w strumieniu światła spotykały się czasem – jak mówi jedno z opracowań – w kościołach śląska. Cieszę się, że jesteście w tym kościele; że reprezentujecie strumień światła, strumień nauki płynący z naszego regionu – podkreślił.

Na koniec zaapelował, by śląscy naukowcy służyli prawdzie i miłości, ludziom i gospodarce. – Czujemy jak bardzo potrzebujemy wiary, filozofii, teologii; jak bardzo potrzebujemy poezji, muzyki, sztuki, żeby po prostu w pełni być ludźmi, a nie przedmiotami, jeszcze jednym elementem ze świata materii; żeby być po prostu człowiekiem – podkreślił.

“Teolog dźwięku”

Po liturgii wręczono nagrodę Lux ex Silesia tegorocznemu laureatowi Henrykowi Janowi Botorowi, wykładowcy Akademii Muzycznej im. Krzysztofa Pendereckiego w Krakowie. Laudację wygłosił ks. prof. dr hab. Robert Tyrała, Rektor Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie. Podkreślił w niej religijny wymiar twórczości tyskiego kompozytora. Przypomniał, że utwory – „ Misericorias Domini, in aeternum cantabo” oraz „Deus Caritas est” – wykonywane są w wielu miejscach na świecie.

– Piękno w muzyce, piękno podczas sprawowanej liturgii może mieć niezwykłą moc, gdy uczestniczy ono w głoszeniu kerygmatu, gdy jest to muzyka integralna z liturgią, a będąc mistycznym językiem dialogu z Bogiem, staje się jednocześnie pokorną modlitwą płynącą z serca człowieka, przepełnionego nadzieją, do serca samego Boga, bogatego w miłosierdzie. Jestem przekonany, że tak właśnie o swoim talencie danym od Boga myśli i mówi dzisiejszy laureat, syn tej śląskiej ziemi, Henryk Jan Botor – zaznaczył ks. Tyrała.

Rektor krakowskiej uczelni wskazał trzy miejsca, w których rodzi się muzyka: doświadczenie miłości, doświadczenie smutku oraz „spotkanie z tym co Boże”. Podkreślił, że wszystkie one są obecne w twórczości artysty. – Dziś, gdy jesteśmy świadkami ukazania światła ze Śląska, Lux ex Silesia, na wzór św. Jacka i bł. Czesława, teologa dźwięku jakim jest Henryk Jan Botor, to jestem głęboko przekonany, że wybór padł na osobę bardzo odpowiednią i godną tego wyróżnienia. Pan Henryk wnosi bowiem ogromny wkład w kulturę muzyczną nie tylko Śląska, nie tylko Polski, ale całego świata.

Po otrzymaniu statuetki przemówił laureat. Wyraził wdzięczność wszystkim, którzy w ciągu całego życia przyczynili się do rozwoju jego talentu. Wspomniał także o planach na przyszłość. – Nie spocznę, dalej będę komponował, póki mi życia starczy. (…) Ta nagroda powoduje, że człowiek chce być lepszy, że chce dalej pracować, bo to zobowiązuje – zaznaczył.