W środę 14 czerwca 2023 r. o godz. 17.00 w Przystanku Historia Centrum Edukacyjnym IPN w Katowicach im. Henryka Sławika, ul. św. Jana 10 (III piętro), odbędzie się spotkanie z dr. Jakubem Gałęziowskim, historykiem z Uniwersytetu Warszawskiego. Jest on autorem pionierskiej publikacji „Niedopowiedziane biografie. Polskie dzieci urodzone z powodu wojny“. Książka w 2023 r otrzymała nagrodę tygodnika „Polityka” za debiut historyczny roku.
Jak czytamy na stronie wydawcy, Krytyki Politycznej, publikacja „dotyczy przede wszystkim dzieci urodzonych z powodu wojny, wojennej przemocy seksualnej, tuż powojennych aborcji i samodzielnego macierzyństwa. Tematy te wciąż są białymi plamami w polskiej historiografii i szerzej – w narracji o II wojnie światowej i jej społecznych konsekwencjach”. Publikacja prezentuje losy zarówno dzieci okupacyjnych, które pozostawił po sobie na ziemiach polskich Wehrmacht – jako efekt gwałtów czy nieformalnych związków – jak i dzieci pozostałych wskutek gwałtów, których dopuszczali się żołnierze Armii Czerwonej na terenach zajmowanych przez nią w końcowej fazie wojny.
Jak podkreśla moderujący spotkanie dr Sebastian Rosenbaum (IPN Katowice), „ten temat jest bardzo ważny dla wojennej i tużpowojennej historii Górnego Śląska, gdzie wraz z wkroczeniem Armii Czerwonej na zachodnią część naszego regionu, poczynając od stycznia 1945 r. doszło do ogromnej fali gwałtów dokonywanych przez czerwonoarmistów na miejscowych kobietach”. Z kolei uczestnik spotkania dr Bogusław Tracz (IPN Katowice), zauważa, że „publikacja dr. Gałęziowskiego, choć ma perspektywę ogólnopolską, jest bardzo ważna także dla naszego regionu, ponieważ do tej pory nie podjęto tak dogłębnej i kompleksowej próby opisania zjawiska gwałtów czerwonoarmistów, to wciąż pozostaje tajemnicą poliszynela”.