„Z wielkim bólem i smutkiem przyjęliśmy wiadomość o śmierci prof. dr. hab. Marka Szczepańskiego – cenionego socjologa z Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu Śląskiego, uczonego o ugruntowanej pozycji naukowej w Polsce, a także na arenie międzynarodowej, osoby o niekwestionowanym autorytecie w środowisku i bogatym dorobku badawczym” – czytamy na stronie internetowej Uniwersytetu Śląskiego.

Wspomniany dorobek naukowy to ok. 350 publikacji, których był autorem, współautorem lub redaktorem. Specjalizował się w socjologii edukacji, socjologii miasta i regionu, socjologii społeczności lokalnych oraz teorii rozwoju społecznego. Był wychowawcą kilku pokoleń socjologów.
 
Profesor Szczepański był promotorem mojej pracy magisterskiej. Zawsze elegancki, elokwentny. Od pierwszego wykładu Profesora w auli na drugim piętrze Wydziału Nauk Społecznych nie miałem wątpliwości, że socjologia jest nie tylko polem jego działań zawodowych, ale przede wszystkim wielką pasją. Potrafił w kilku zdaniach tą pasją zarazić innych. Interesował go do głębi świat – ten daleki (za górami, za morzami, a jednak wciąż w jednej globalnej wiosce) i ten najbliższy, lokalny, wpisany w pejzaż Górnego Śląska. Wykłady rozpoczynał od garści aktualnych statystyk, codziennych obserwacji, wydarzeń, których socjologowie nie powinni przeoczyć. Pamiętam, jak zacytował wiersz Szymborskiej z wydanego w tamtym czasie tomiku „Chwila”, by z właściwą sobie erudycją płynnie przejść do aktualnej stopy bezrobocia. Socjologia jako przygoda intelektualna. Właśnie uświadomiłem sobie, że był wówczas w podobnym wieku co ja obecnie...

Prof. Marek Stanisław Szczepański urodził się w 1956 r. w Częstochowie. W 1978 r. ukończył socjologię na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach, a pięć lat później uzyskał na tej uczelni stopień doktora. W 1989 r. został doktorem habilitowanym, a w 1995 r. otrzymał tytuł profesora nauk humanistycznych.

Był związany z Instytutem Socjologii Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, m.in. jako jego szef. Był również profesorem Akademii Techniczno-Humanistycznej w Bielsku-Białej, wykładowcą Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie, a także wykładowcą w Instytucie Socjologii Uniwersytetu Opolskiego oraz na Wydziale Nauk Humanistycznych i Społecznych Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej w Warszawie. Był współzałożycielem i pierwszym rektorem Wyższej Szkoły Zarządzania i Nauk Społecznych w Tychach.
Był członkiem prezydium Komitetu Socjologii Polskiej Akademii Nauk i przewodniczącym rady naukowej Instytutu Śląskiego w Opolu, członkiem Polskiego Towarzystwa Socjologicznego. W 2011 r. bez powodzenia kandydował do Senatu z ramienia Unii Prezydentów – Obywatele do Senatu. W 2016 r. został uhonorowany uniwersytecką Nagrodą „Pro Scientia et Arte” przyznaną „w uznaniu wybitnych osiągnięć naukowych i dydaktycznych”.