Dwa teledyski do pieśni powstańczych z płyty Grzegorza Płonki "Nadstawcie ucha, kochani ludkowie" opublikował w internecie oddział IPN w Katowicach. POSŁUCHAJ.
To utwory "Przyszli po wypłata górniki masami" oraz "Kaj ze mi się podzioł" z płyty "Nadstawcie ucha, kochani ludkowie" Grzegorza Płonki.
Oba zapisał Adolf Dygacz (1914-2004), etnograf, muzykolog, folklorysta, który zgromadził ponad 16 tys. melodii i tekstów, w tym śląskich pieśni powstańczych.
Teledyski do dwóch utworów z płyty Oddział Instytutu Pamięci Narodowej w Katowicach wydał z okazji 100. rocznicy III powstania śląskiego.
- Pomysł na płytę ze śląskimi pieśniami powstańczymi zrodził się we mnie na początku 2017 roku. Wtedy to wspólnie z panią Janiną Dygaczową wybraliśmy jedenaście pieśni ze zbiorów jej męża prof. Adolfa Dygacza - wspomina Grzegorz Płonka. - Dobierając utwory na płytę „Nadstawcie ucha, kochani ludkowie”, kierowałem się chęcią przedstawienia różnorodnych emocji i nastrojów związanych z tamtymi czasami. Teksty mówią m.in. o masakrze górników na terenie kopalni „Mysłowice”, o walkach o Górę św. Anny, o ucieczce z Niemiec cesarza Wilhelma II Hohenzollerna, o losach chłopaka z nizin społecznych, który po szkole miał do wyboru: iść do pruskiego wojska lub „za ślepra” na kopalnię. Wysłuchamy też opowieści żołnierza Ślązaka wysłanego na fronty I wojny światowej. W warstwie muzycznej chciałem, aby płyta nawiązywała brzmieniowo do popularnych na Śląsku w początkach XX w. kwintetów dętych - wyjaśnia.
Pieśń "Przyszli po wypłata górniki masami" została zapisana przez Adolfa Dygacza w Janowie - dzielnicy Katowic - w 1935 roku. Jej tekst z inną melodią (jak w pieśni "Wojenko, wojenko") był już jednak w 1919 r. opublikowany w czasopiśmie "Powstaniec":
Grzegorz Płonka – Przyszli po wypłata górniki masamiPieśń "Kaj ze mi się podzioł" została zapisana przez Adolfa Dygacza w Opolu w 1961 roku. Tę pieśń wykorzystali: Kazimierz Kutz w filmie "Sól ziemi czarnej" oraz Henryk Mikołaj Górecki w III Symfonii op. 36 „Symfonia pieśni żałosnych” (III Lento. Cantabile-semplice), dzięki czemu jest to najbardziej znana w świecie śląska pieśń powstańcza.
Grzegorz Płonka – Kaj ze mi się podziołZa reżyserię i zdjęcia do teledysków odpowiadał Bartosz Dominik.