Zasady ogólne

Wynika z tego, że życie i posługa kapłanów w odnowie życia religijnego naszego Kościoła jest sprawą pierwszej wagi, a przygotowanie kandydatów do kapłaństwa jest jednym z najważniejszych zagadnień życia religijnego naszej diecezji. Całej diecezji zależeć powinno, aby przyszli kapłani zostali odpowiednio przygotowani do zadań, które Kościół im zleci. Zadaniem Seminarium Duchownego jest takie przygotowanie i kształtowanie alumnów, aby ,,na wzór Pana naszego Jezusa Chrystusa Nauczyciela, Kapłana i Pasterza wyrabiali się na prawdziwych duszpasterzy... Dlatego też wszystkie sposoby formacji duchowej, intelektualnej i dyscyplinarnej winny być harmonijnie skierowane do celu pasterskiego, dla którego osiągnięcia niech usilnie i zgodnie współpracują wszyscy przełożeni i nauczyciele w wiernym posłuszeństwie Biskupowi".

Seminarium jest ,,sercem diecezji”. Jest więc instytucją wychowawczą, która jest równocześnie przedmiotem troski całej diecezji: Biskupa, kapłanów i wiernych i podmiotem troski o całą diecezję. Seminarium przygotowuje przyszłych duszpasterzy licząc na pomoc i współpracę wszystkich kapłanów i wiernych. Wychowawcy i wykładowcy seminaryjni, którym Biskup Ordynariusz powierza zadanie przygotowania przyszłych kapłanów powinni być świadomi, że młodzież zgłaszająca się do Seminarium przynosi szczególne dyspozycje wynikające z mentalności dzisiejszego człowieka. Dlatego jest rzeczą konieczną, aby posiadali nie tylko wiedzę teoretyczną i talent pedagogiczny, ale także znajomość konkretnych warunków, w których dzisiejsza młodzież się wychowuje i kształci.

Diecezja Katowicka, przeżywająca szybki rozwój i gruntowne przemiany stawia pod tym względem szczególne wymagania. Powstanie Uniwersytetu Śląskiego oraz licznych Akademii i szkół wyższych ubogaciło oblicze czysto robotnicze środowiska śląskiego o nowy element naukowy. Zainteresowania naukowe, mentalność techniczna, coraz wyższy standard życia i poziom ogólnej kultury mają swoje reperkusje na stosunek do Kościoła i pojmowanie problemów wiary. Tego rodzaju zmiany i zapotrzebowania wymagają odpowiedniego przygotowania w Seminarium.

Przełożeni seminaryjni, współpracują z wykładowcami i księżmi zatrudnionymi w duszpasterstwie. Aby formacja osobista każdego alumna odbywała się w najlepszych warunkach i z największą korzyścią, dzielą między siebie odpowiedzialność za poszczególne roczniki seminaryjne, pełniąc funkcję opiekuna wychowawcy poszczególnych roczników przez wszystkie lata studiów. Seminarium posiada własny regulamin, zatwierdzony przez Biskupa On.lv" ¹ riusza. Regulamin seminaryjny jest zróżnicowany według zasady, która zmierza do stopniowego zwiększenia samodzielności i poczucia odpowiedzialności za podejmowane decyzje i przygotowuje do tego rodzaju życia, które kapłan ma w przyszłości prowadzić. Duchowieństwo powinno z uwagą śledzić posoborowy rozwój życia w Wyższym Śląskim Seminarium Duchownym. Ułatwi to współpracę i współżycie różnych roczników kapłańskich oraz tworzenie się mocnych i zwartych wspólnot kapłańskich, zwłaszcza w parafiach.

Formacja duchowa alumnów

Wychowawcy i wykładowcy będę zwracali szczególny uwagę na kształtowanie duchowe alumnów. Formacja życia wewnętrznego kleryka opiera się na bogatej nam c Kościoła, na zdrowej tradycji i na żywych wzorach. Wychowanie seminaryjne bierze pod uwagę życie kapłana diecezjalnego, którego duchowość i dążenie do doskonałości jest zgodne z wymogami jego posługi duszpasterskiej. Formacja duchowa uwzględnia podstawową potrzebę kształtowania u przyszłych kapłanów prawdziwego człowieczeństwa. Na podłożu dobrze urobionego charak­teru i zdobytych cnót naturalnych, kapłan będzie mógł rozwinąć skuteczniejszą dzia­łalność, dzięki właściwemu podejściu do drugiego człowieka, przez wyrozumiałość, cierpliwość, bezinteresowność, dyspozycyjność, przez prawdziwą miłość bliźniego. W ten sposób lepiej odda chwałę Bogu i wypełni swoją posługę kapłańską.

Duchowość kapłana diecezjalnego, która opiera się zasadniczo na ogólnym po­wołaniu do świętości, posiada swój specyficzny charakter i własną drogę urzeczy­wistniania się. Jako elementy duchowości kapłana diecezjalnego wysuwa się:

• miłość pasterską, jako istotę tej duchowości,
• jedność między życiem wewnętrznym a posługą kapłańską
• więź kapłana z własnym Biskupem i całą wspólnotą kapłańską

Dla realizacji tej duchowości, kapłani chętnie stosować będą te środki, które zaleca im Kościół. Program Seminarium jest tak ułożony, aby stanowił wprowadzenie do przysz­łego życia kapłańskiego. Pobożność kleryka i jego życie wewnętrzne kształtuje się po linii posługi kapłańskiej, którą będzie spełniał.

Na pierwszym miejscu znajdować się powinna głęboka pobożność eucha­rystyczna. Stąd wszystkie praktyki religijne i inne czynności kleryka powinny wpłynąć na głębsze przeżywanie Eucharystii, a codzienna Msza św. i przyjęcie Ciała Pańskiego przenikać wszystkie jego zajęcia. Kleryk w latach seminaryjnych tak powinien przeży­wać Eucharystię, by pozostała najważniejszym, najradośniejszym i najbardziej uświę­cającym momentem każdego dnia. Liturgia ma być już w Seminarium czynnikiem inte­grującym życie osobiste przyszłego kapłana i wprowadzającym go w życie wspólnoto­we, którego Eucharystia jest „znakiem i cudowną przyczyną”.

Eucharystia jest „wielką tajemnicą wiary". Tajemnicą wiary jest cała posługa kapłańska. Formacja duchowa kleryków wymaga więc pogłębienia wiary, aby wszyst­kie sprawy życia kapłańskiego - życie osobiste kapłana i jego posługa duszpasterska - rozwijały się na płaszczyźnie wiary, której wyrazem jest duch modlitwy, duch ofiary i poświęcenia, duch posłuszeństwa woli Bożej. Ponieważ dzisiejsza młodzież nie otrzy­muje w szkole, a czasem nawet w rodzinie, odpowiedniego przygotowania religijnego - a kandydaci do kapłaństwa z takiej młodzieży się wywodzą-Seminarium ma być przede wszystkim szkołą wiary.

Wobec technicznego nastawienia ludności śląskiej i coraz bardziej pochłaniającego człowieka tempa życia, konieczne jest pogłębienie u kleryków zamiłowania do kontemplacji i żywej modlitwy. W układzie zajęć seminaryjnych jest miejsce i czas na skupienie, ułatwiające refleksję osobistą oraz spotkanie z Bogiem. Klerycy powinni szczególnie praktykować rady ewangeliczne, do realizacji których wszyscy chrześcijanie są powołani, gdyż nasze społeczeństwo potrzebuje świadectwa autentycznej świętości. Radykalizm ewangeliczny, którego rady są wyrazem, zaniepokoi tych, którzy przestali szukać Boga.

Wobec wzrastającego dążenia do dobrobytu materialnego i upowszechniającego się konsumpcyjnego stylu życia, dającego się zauważyć wśród ogółu mieszkańców Diecezji Katowickiej, jest rzeczą konieczną, aby wychowanie seminaryjne odpowiednio nastawiało kleryków do dóbr materialnych. Niech sobie cenią szczególnie cnotę ubóstwa, aby mogli skuteczniej głosić Ewangelię ubogim. Niech zaprawiają się także do cnoty pokuty, jako podbudowy duchowej swojej przyszłej pracy kapłańskiej.

Wychowanie seminaryjne powinno w równym stopniu podkreślać rolę i znaczenie dobrowolnego przyjęcia celibatu ze względu na Królestwo Boże. Wyrzeczenie i ofiara składana Bogu ochotnym sercem, są dla dzisiejszego człowieka znakiem tych wartości, do których powołuje go Bóg. Kleryk jest znakiem czytelnym i żywym świadectwem Boga wśród zmaterializowanej kultury. Powinien także uodpornić się wewnętrznie na jej negatywne wpływy, by czystością życia pociągnąć innych do Boga. W duchu wiary klerycy spełniają wszystkie swoje ćwiczenia i obowiązki i przyjmują wymagania stawiane przez regulamin seminaryjny, ,,ucząc się stopniowo kierować sobą" i wchodząc w zbawczą tajemnicę posłuszeństwa Chrystusowego. Karność stwarza klimat dla rzetelnej pracy i zaufania. Obowiązkowość i su­mienna praca należą do dobrych tradycji duszpasterzy śląskich.

Postawa kleryka spełniającego w posłuszeństwie i pokorze swoje obowiązki, ma być przygotowaniem do zrozumienia mocy i wartości posłannictwa. Zaprawia­cie się do przyszłej posługi kapłańskiej, każdy kleryk urabia w sobie nastawienie wew­nętrzne, które czyni go zawsze gotowym do wszelkiego rodzaju prac, na wzór Chry­stusa Pana: „Oto idę ... abym spełniał wolę Twoją, Boże" Chcąc przezwyciężyć zjawisko dosyć rozpowszechnionego indywidualizmu, należy w Seminarium wychowywać do życia wspólnego. Praca w zespołach oraz przynależność do grup formacyjnych i modlitewnych ma być przygotowaniem do umiejętności współpracy na każdym etapie posługi kapłańskiej, a także do chętnego korzystania w przyszłości z różnych form duszpasterstwa duszpasterzy. Czas wakacyjny jest okresem bardzo korzystnym dla formacji duchowej klery­ków. Powinni spędzić ten czas lak, aby wypróbować swoje siły, zdać egzamin ze samo­dzielności i wierności, oraz umocnić się w powołaniu przez kontakt i częste rozmowy ze swoimi duszpasterzami.