Ksiądz dr Henryk Pyka został tegorocznym laureatem nagrody im. bł. ks. Emila Szramka. Kapituła doceniła jego pracę duszpasterską, zaangażowanie w procesie beatyfikacyjnym bł. ks. Emila Szramka oraz propagowanie dzieła patrona nagrody. „Kustoszowi śląskiego dziedzictwa kulturowego, zwłaszcza muzealnictwa. Badaczowi” – napisali w uzasadnieniu członkowie kapituły.

Ksiądz Henryk Pyka urodził się 30 grudnia 1946 w Tarnowskich Górach. W 1971 roku przyjął święcenia kapłańskie w Katowicach. Podjął studia z zakresu historii sztuki kościelnej w Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie i Studium Ochrony Zabytków i Rozwoju Sztuki Kościelnej prowadzone przez Komisję ds. Sztuki Kościelnej przy Konferencji Episkopatu Polski pod kierunkiem ks. prof. Janusza Pasierba. W 1984 roku ukończył Studium Ochrony Zabytków, a w 1992 roku skończył studia magisterskie w zakresie historii sztuki kościelnej i studia licencjackie uwieńczone dyplomem licencjata teologii.

W 1989 roku został mianowany dyrektorem Muzeum Diecezjalnego, później Archidiecezjalnego w Katowicach. W 1992 roku otrzymał nominację na Duszpasterza Środowisk Twórczych i członka Archidiecezjalnej Komisji Architektury i Sztuki Sakralnej. Od 1990 roku jest członkiem Śląskiego Oddziału Stowarzyszenia Historyków Sztuki. Pełnił obowiązki wiceprezesa Górnośląskiego Oddziału SHS. Wchodzi w skład Rady Muzeum Historii Katowic i Rady Muzeum Zamkowego w Pszczynie, Rady Programowej Górnośląskiego Centrum Kultury i Rady Fundacji dla Śląska.

W latach 1989−2008 zorganizował w Muzeum Archidiecezjalnym w Katowicach i Galerii Fra Angelico ponad dwieście wystaw czasowych – historycznych i sztuki współczesnej. W tym czasie zostało poddanych konserwacji prawie pięćdziesiąt obiektów stanowiących korpus zbiorów muzealnych.

Obecnie ks. Henryk Pyka jest stałym publicystą miesięcznika społeczno-kulturalnego „ŚLĄSK”.

Wręczenie wyróżnienia, zgodnie z tradycją, zaplanowano na 8 grudnia, w święto Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny. Nagroda im. bł. ks. Emila Szramka jest przyznawana od 2009 roku. Okazją do jej ustanowienia była 10. rocznica beatyfikacji tego niezwykłego kapłana, społecznika, mecenasa sztuki. Jest przyznawana raz do roku osobie odznaczającej się szczególną działalnością na rzecz dzisiejszych Katowic, w dziedzinach, które bliskie były jej patronowi (praca charytatywna, edukacja, integracja społeczna, ekumenizm, biblioznawstwo, sztuka, piśmiennictwo, muzyka). Wyboru dokonuje kapituła, w której skład wchodzą: ks. dr Andrzej Suchoń – przewodniczący, prof. Grażyna Szewczyk, prof. Julian Gembalski, prof. Jan Malicki, prof. Maciej Sablik, prof. Józef Śliwiok, ks. dr Stanisław Puchała, ks. dr Robert Kaczmarek, Józef Buszman, Jerzy Dolinkiewicz oraz Andrzej Dawidowski.

Do tej pory nagrodę otrzymali m.in.: Janina Miazgowicz, abp Damian Zimoń i bp Tadeusz Szurman, Teresa i Eugeniusz Maliccy, Ewelina Babczyńska wraz z zespołem charytatywnym parafii Mariackiej w Katowicach oraz Bożena Polak wraz z zespołem wolontariuszy przy parafii Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Katowicach.