Katowice, 7 marca: operację bariatryczną metodą gastric bypass przeprowadzili lekarze z Górnośląskiego Centrum Zdrowia Dziecka w Katowicach. To pierwszy w Polsce zabieg wykonany tą techniką w polskim ośrodku pediatrycznym.

Metoda gastric bypass w operacji bariatrycznej polega na zespoleniu żołądka z jelitem cienkim z pominięciem dwunastnicy i części jelita cienkiego. Pokarm jest kierowany bezpośrednio do jelita cienkiego, omijając dwunastnicę i około 150 cm jelita czczego, dzięki czemu skracany jest efektywny czas trawienia i wchłaniania. W rezultacie pacjent chudnie.

Metoda ta została wdrożona w Stanach Zjednoczonych, coraz częściej jest też stosowana w Europie. Jej zaletą jest duża skuteczność w zakresie utraty kilogramów przez pacjenta. Zastosowanie tej metody, przy dobrej kwalifikacji do zabiegu, prawidłowej technice operacji i odpowiednim prowadzeniu pacjenta po zabiegu, pozwala na uniknięcie powikłań. Pacjent wymaga jednak dłuższej opieki pooperacyjnej oraz częstszych wizyt kontrolnych.

- Obecnie większość zabiegów bariatrycznych wykonywanych w populacji pediatrycznej to resekcje rękawowe. Takie zabiegi standardowo wykonujemy też w GCZD. Zabieg typu gastric bypass traktujemy jako operację drugiego rzutu. Będzie wykonywana, jeśli u pacjenta, który przeszedł resekcję rękawową, zabieg nie przyniósł oczekiwanego rezultatu - wyjaśnia prof. Tomasz Koszutski, szef Oddziału Chirurgii i Urologii GCZD. 

I tak własne było w przypadku pacjentki, która w 2018 r. w wieku 13 lat roku przeszła po raz pierwszy w GCZD zabieg zmniejszenia żołądka techniką resekcji rękawowej. Dziewczyna przed zabiegiem ważyła 135 kg.

- Początkowo odnotowaliśmy u niej prawidłowy spadek masy ciała. Dziewczyna w sumie straciła na wadze ok. 40 kg. Później jednak wróciła do złych nawyków żywieniowych. Zaniedbywała też wizyty kontrolne. W efekcie wróciła do swojej wagi sprzed operacji - informuje dr Dominika Krakowczyk, chirurg dziecięcy w GCZD.

- To jedyny taki przypadek, że pacjentka po operacji bariatrycznej w GCZD wróciła do swojej wagi sprzed zabiegu. Utrzymały się jednak inne efekty tamtej operacji. Przed pierwszą operacją pacjentka miała nadciśnienie i cukrzycę. I te schorzenia się wycofały, bez leków kardiologicznych czy diabetologicznych. To niewątpliwy sukces tamtej operacji, bez względu na kilogramy, które wróciły - dodaje dr Krakowczyk.

- Przed drugim zabiegiem mieliśmy wątpliwości, czy dziewczyna będzie tym razem w stanie przestrzegać wszystkich reguł dotyczących diety i trybu życia. Jednak to właśnie ze strony pacjentki była bardzo duża presja na wznowienie leczenia. Pacjentka została więc ponownie poddana bardzo staranniej kwalifikacji do zabiegu. Zintensyfikowaliśmy u niej opiekę psychologiczną, jej stan emocjonalny się ustabilizował i zaznacza prof. Tomasz Koszutski. 

Zabieg odbył się w połowie lutego. Pacjentka opuściła już szpital, regularnie pojawia się na badaniach kontrolnych. Obecnie utrata wagi wynosi u niej 8 kg.

Górnośląskie Centrum Zdrowia Dziecka w Katowicach jest zaledwie jednym z dwóch polskich szpitali, w których wykonywane są operacje bariatryczne u pacjentów poniżej 18. roku życia. Pierwszą operację w Katowicach wykonano w roku 2016. Od tego czasu w katowickim szpitalu zoperowano bariatrycznie 34 młodych ludzi. W kolejce do zabiegu jest następnych kilkunastu pacjentów.

Do operacji są kwalifikowani pacjenci, u których wskaźnik BMI przekracza 40 lub 35 i jednocześnie występują u nich choroby powodowane prze otyłość. Katowicki szpital obejmuje takie osoby kompleksowym holistycznym wsparciem. Nad kwalifikacją i przygotowaniem pacjenta do zabiegu, a także opieką po operacji czuwa w GCZD interdyscyplinarny zespół specjalistów, w którego skład wchodzą endokrynolodzy, chirurdzy, dietetycy, psycholodzy oraz rehabilitanci.

- Właśnie taki zestaw ekspertów daje największą szanse na właściwą opiekę nad pacjentem i sukces całego leczenia. W każdym przypadku decyzja o operacji jest podejmowana właśnie w oparciu o opinię tego zespołu - podkreśla prof. Aneta Gawlik, kierująca Oddziałem Endokrynologii i Pediatrii GCZD oraz Poradnią Leczenia Otyłości Dzieci i Młodzieży GCZD.

- Rozważamy wszystkie argumenty za i przeciw. Po zabiegu zmniejszania żołądka wymagana jest ścisła współpraca z pacjentem i jego rodziną. Wsparcie to dotyczy nie tylko przygotowania, ale także pomocy w wytrwaniu w zmianie stylu życia po operacji. Transformacja ta wiąże się przede wszystkim ze zmianami przyjmowania pokarmów. Każde dziecko i rodzic musi sobie zdawać sprawę z konieczności zmiany nawyków żywieniowych do końca życia - dodaje prof. Gawlik.

Operacje bariatryczne w GCZD wykonywane są w ramach umowy z Narodowym Funduszem Zdrowia. Pierwszym krokiem do zakwalifikowania do zabiegów jest konsultacja w Poradni Leczenia Otyłości Dzieci i Młodzieży GCZD. Skierowanie do tej poradni wystawia lekarz rodzinny albo pediatra.