Katowice. Nagrody prezydenta Katowic rozdane

xtom /UM Katowice

publikacja 08.09.2022 18:24

Renata Bonczar, Regina Gowarzewska, Robert Ciupa i Grzegorz Chudy zostali tegorocznymi laureatami nagrody prezydenta Katowic w dziedzinie kultury. Uroczystość odbyła się w Willi Goldsteinów.

Katowice. Nagrody prezydenta Katowic rozdane Tegoroczni laureaci z prezydentem Katowic Marcinem Krupą. S. Rybok

Tytuł Kreatywnego Miasta Muzyki UNESCO stanowi ukoronowanie naszego zaangażowania w rozwój kultury. Zarówno przyznanie tytułu, jak i budowa Strefy Kultury to czynniki, które znacząco wpłynęły na rozwój całego miasta, a u podstaw tych projektów leży właśnie kultura. Dziś mamy wyrobioną markę. W Katowicach odbywają się festiwale, jak OFF Festival, Tauron Nowa Muzyka czy Rawa Blues. Ale to też kolejne edycje Letnich Ogrodów Teatralnych i fantastyczne spektakle wystawiane zarówno przez Teatr Śląski, jak i inne mniejsze, niezależne teatry. Tych wszystkich działań nie byłoby, gdyby nie osoby angażujące się w kulturę. Dziś nagradzamy zarówno tych zajmujących się kulturą wysoką, jak i tych, którzy popularyzują chociażby gwarę śląską. Bo i o nich nie wolno nam zapominać - mówi Marcin Krupa, prezydent Katowic.

Wyróżnienia przyznawane są od 1984 r. za wybitne osiągnięcia artystyczne oraz organizacyjne, mające wpływ na rozwój i upowszechnianie kultury w mieście, a uroczystość wręczania nagród w dziedzinie kultury zawsze zbiega się z rocznicą nadania Katowicom praw miejskich.

- Chciałem podziękować za zaufanie oraz wiarę w instytucje i ludzi. Bez tego niewiele by się udało. Myślę, że my wszyscy, ludzie kultury, musimy być wdzięczni za to, że jest nad nami mecenat miasta i zawsze możemy z niego skorzystać. To bardzo ważne - mówił w trakcie odbierania nagrody Robert Ciupa, dyrektor Śląskiego Centrum Wolności i Solidarności.

W ostatnich latach wyróżnienie zostało przyznane m.in. takim artystom, jak: Grzegorz Płonka, Tomasz Kurpierz, Marcin Marten czy Robert Talarczyk.

O laureatach nagrody Prezydenta Miasta Katowice w dziedzinie kultury w 2022 r. na następnych stronach:

Robert Ciupa (ur. 1980 r. w Katowicach) - historyk, dyrektor Śląskiego Centrum Wolności i Solidarności, członek redakcji półrocznika "CzasyPismo", autor i współautor artykułów naukowych i publikacji popularnonaukowych obejmujących tematyką najnowszą historię Polski, m.in. "Szpiegowski arsenał bezpieki" (2011), "Kultura niezależna w Kościele" (2011), "Marzena z betonu" (2014), "Tarnogórska Solidarność 1980-1981" (2011), "Wujek '81. Strajk i pacyfikacja" (2016).

Za działalność najcenniejszą zarówno dla miasta Katowice, jak również dla upowszechniania najnowszej historii Polski należy uznać okres pełnienia przez R. Ciupę funkcji dyrektora Śląskiego Centrum Wolności i Solidarności. Kieruje on tą instytucją od 2013 roku. W okresie tym wykazał się niezwykłymi zdolnościami menedżerskimi i wizjonerskim podejściem w realizowaniu celów wyznaczonych tej instytucji.

Na szczególną uwagę zasługuje trwająca 16 miesięcy, a ukończona w 2021 r. rozbudowa Śląskiego Centrum Wolności i Solidarności, w której efekcie powstała nowa multimedialna wystawa, prezentująca historię oporu demokratycznego w latach 1945-1989, ze szczególnym uwzględnieniem okresu "karnawału Solidarności", stanu wojennego oraz pacyfikacji kopalni Wujek. Centrum prowadzi prężną działalność wystawienniczą także poza murami instytucji, przykładem czego była m.in. wystawa "Kopalnia strajkuje... Strajk i pacyfikacja KWK »Wujek«", prezentowana w 2021 r. m.in. w Sejmie RP, Senacie RP oraz w wielu szkołach na terenie województwa śląskiego oraz poza regionem.

Działalność Śląskiego Centrum Wolności i Solidarności pod kierownictwem R. Ciupy nie ogranicza się jedynie do działań wystawienniczych. Realizując cele instytucji, dyrektor nawiązuje współpracę z innymi podmiotami życia kulturalnego Katowic i regionu. Owocem takiej współpracy z Teatrem Śląskim im. S. Wyspiańskiego była wystawiona w 2016 r. sztuka "Wujek '81. Czarna Ballada".

Dzięki nawiązanym kontaktom z partnerami zagranicznymi, o wydarzeniach 1981 r. mogli dowidzieć się mieszkańcy Ratingen i Hern. O wartości inicjatywy świadczy fakt, że o tym, co działo się w tamtym czasie w Polsce, opowiadali sami uczestnicy pamiętnych wydarzeń.

Rok 2021 był wyjątkowy zarówno dla Śląskiego Centrum Wolności i Solidarności, jak i dyrektora Ciupy. Zorganizowane w 40. rocznicę pacyfikacji kopalni Wujek obchody nie ograniczyły się jedynie do kilku wydarzeń zrealizowanych wokół tragicznej daty. Cały rok 2021 był poświęcony upamiętnieniu tego wydarzenia w różnych formach, tak, aby wiedza o nim trafiła zarówno do młodszych, jak i starszych odbiorców. Sukces tych przedsięwzięć znakomicie pokazuje rolę dyrektora Ciupy.

Grzegorz Chudy (ur. 1982 r. w Katowicach) - filolog, muzyk i plastyk, popularyzator gwary i kultury śląskiej, od urodzenia związany z Katowicami. Absolwent filologii polskiej na Uniwersytecie Śląskim. W jego bogatej działalności na rzecz kultury szczególną uwagę zwracają projekty edukacyjne skierowane do dzieci (np. "Bajtle godajom"), które mają uświadomić młodego odbiorcę, w jak bogatym kulturowo regionie żyje.

Również swoją działalność plastyczną G. Chudy skupił na tematyce śląskiej. W znajdującej się na Nikiszowcu pracowni artysta tworzy akwarele, na których uwiecznia śląskie i katowickie pejzaże, a także bohaterów śląskich bajek i legend. W tym kontekście na czoło wysuwa się seria akwarel przedstawiających śląskie beboki. Artysta tworzy również oprawy plastyczne przedstawień teatralnych, realizowanych przez teatr Korez w Katowicach, oraz działa jako ilustrator książek.

W latach 2002-2018 występował z zespołem muzyki celtyckiej Beltaine, którego był jednym z założycieli, a potem frontmanem. Z grupą nagrał 6 płyt i odwiedził wiele krajów - koncertowali m.in. w USA, Meksyku, Kanadzie, Portugalii, Hiszpanii, Francji i Włoszech. Był także dyrektorem artystycznym Festiwalu Muzyki Celtyckiej "Zamek" w Będzinie.

Regina Gowarzewska - popularyzatorka muzyki, prelegentka na koncertach, współautorka programów radiowych (m.in. Radio Katowice - "O muzyce inaczej") i telewizyjnych, dziennikarka, autorka koncertów edukacyjnych dla dzieci i młodzieży, a jednocześnie aktywna twórczyni kultury muzycznej w kraju, kierownik Biura Koncertowego Filharmonii Śląskiej w Katowicach.

Od dziecka wychowywała się w domu pełnym muzyki, gdyż matka - Stanisława Marciniak-Gowarzewska - była czołową solistą Opery Śląskiej w Bytomiu i profesorem śpiewu w Akademii Muzycznej im. K. Szymanowskiego w Katowicach, której zresztą R. Gowarzewska jest absolwentką, gdyż w 1998 r. ukończyła Wydział Wokalno-Aktorski. Zadebiutowała w tym samym roku w Operze Śląskiej w Bytomiu w roli Magdaleny w "Rigoletto" G. Verdiego, następnie współpracowała z tym teatrem. W kolejnych latach wykonywała również repertuar oratoryjno-kantatowy, współpracując m.in. z: Filharmonią Śląską, Śląską Orkiestrą Kameralną, zespołem Camerata Impuls, Filharmonią Sudecką, Filharmonią Opolską, Teatrem Ziemi Rybnickiej.

Jeszcze jako studentka rozpoczęła pracę jako dziennikarz w takich redakcjach, jak: Telewizja Katowice, "SuperExpress", "Trybuna Śląska", "Dziennik Zachodni". Współpracowała również z periodykami specjalistycznymi poświęconymi muzyce (m.in. "Twoja Muza", "Ruch Muzyczny"). Pisała także teksty do programów Opery Śląskiej i Gliwickiego Teatru Muzycznego, a od 2010 r. redaguje dwumiesięcznik Opery Śląskiej "Opera Cafe", którego jest pomysłodawcą.

Podczas studiów rozpoczęła również pracę jako prelegent, początkowo w Instytucji Promocji i Upowszechniania Muzyki "Silesia" w Katowicach, z czasem zaczęła być zapraszana przez czołowe instytucje kultury i festiwale, takie jak: Opera Śląska (Bytom), Centrum Kultury "Miasto Ogrodów" (Katowice), Filharmonia Częstochowska, Filharmonia Podkarpacka (Rzeszów), Filharmonia Zabrzańska, Filharmonia Bałtycka (Gdańsk), Centrum Kultury "Sokół" (Nowy Sącz), Festiwal Muzyczny w Łańcucie, Festiwal im. J. Kiepury w Krynicy-Zdroju, Festiwal "Bravo Maestro" w Centrum Paderewskiego w Kąśnej Dolnej, Mikołowskie Dni Muzyki, Festiwal Muzyki Sakralnej "Gaude Mater" (Częstochowa). W 2009 r. rozpoczęła pracę w Filharmonii Śląskiej im. H.M. Góreckiego jako samodzielny specjalista ds. edukacji, reorganizując działania cyklu "Młoda Filharmonia" (koncerty symfoniczne dla dzieci i młodzieży), tworząc i koordynując od podstaw nowe programy edukacyjne dla dzieci i młodzieży. W 2016 r. została kierownikiem Biura Koncertowego Filharmonii Śląskiej. Jest też koordynatorem Międzynarodowych Dni Henryka Mikołaja Góreckiego, corocznego festiwalu w Filharmonii Śląskiej.

Równocześnie w 2005 r. rozpoczęła współpracę z Akademią Muzyczną w Katowicach, gdzie obecnie uczy historii wokalnej literatury specjalistycznej.

Ukończyła studia podyplomowe w Górnośląskiej Wyższej Szkole Handlowej w Katowicach w zakresie public relations, a swoją wiedzę wykorzystywała m.in. jako rzecznik prasowy kolejnych edycji Międzynarodowego Konkursu Muzycznego im. Michała Spisaka w Dąbrowie Górniczej  i Międzynarodowego Konkursu Wokalistyki Operowej im. Adama Didura w Bytomiu. Interesuje się historią muzyki na Śląsku, czemu dała wyraz w publikacjach książkowych i okolicznościowych wydawnictwach: "Pół wieku Opery Śląskiej" - praca zbiorowa, "Adam Didur z Woli Sękowej" - praca zbiorowa, "Artyści rodem z Zagłębia" - praca zbiorowa, "60 lat Filharmonii Zabrzańskiej" - autor.

W latach 2018-2019 pełniła non profit funkcję wiceprezesa Fundacji Muzycznej Międzynarodowego Konkursu Dyrygentów im. Grzegorza Fitelberga. Jest członkiem Krynickiego Towarzystwa Kulturalnego im. J. Kiepury w Krynicy-Zdroju, współpracuje ze Stowarzyszeniem Promocji Gry na Instrumentach Dętych Blaszanych "Żywieckie Suwakowanie".

Za swoje działania otrzymała następujące nagrody i wyróżnienia: Srebrna Maska Śląskiego Teatru Tańca (2001), odznaka i tytuł "Zasłużony dla Kultury Polskiej" (2015), tytuł Osobowość Kultury Sukcesu (2019), Nagroda Marszałka Województwa Śląskiego w dziedzinie kultury (2020).

Renata Bonczar (ur. 1953 w Katowicach) - od urodzenia mieszka i pracuje w Katowicach. Ukończyła Akademię Sztuk Pięknych w Krakowie, Wydział Grafiki w Katowicach. Studiowała w pracowniach prof. Adama Hoffmanna, prof. Andrzeja Pietscha i prof. Jerzego Dudy-Gracza.
W 2004 r. w ASP w Katowicach uzyskała stopień doktora sztuki. Zajmuje się malarstwem, rysunkiem, projektowaniem, jest wykładowcą akademickim.

Renata Bonczar to wielokrotna laureatka najważniejszych konkursów malarskich w Polsce, takich jak: Ogólnopolski Konkurs Malarski im. R. Pomorskiego (nagrody, medale - 1983, 1985), Bielska Jesień (nagroda 1989), Ogólnopolski Konkurs Malarski im. J. Spychalskiego (nagrody - 1987, 1988), Festiwal Sztuki Współczesnej w Szczecinie (nagrody - 1986, 2008, 2010, nominacje - 2006, 2010).

Za pracę twórczą otrzymała stypendium artystyczne Ministerstwa Kultury i Sztuki, Nagrodę Artystyczną Wojewody Śląskiego, Nagrodę Prezydenta Miasta Kielce (1988), Nagrodę Prezydenta Miasta Szczecin (2006), brązowy i złoty medal Stowarzyszenia "Polart" w Krakowie (wyróżnienie - 2003, brązowy medal - 2006, złoty medal - 2008). Obrazy i rysunki R. Bonczar były prezentowane na ponad 200 udokumentowanych wystawach zbiorowych w Polsce i w świecie, m.in.: J. Mirό Internacional Drawing Prize, Barcelona, Andorra (Hiszpania), Arnhem, Rotterdam, Amsterdam (Holandia), 11th International Exhibition of Original Drawings, Museum of Modern Art, I Międzynarodowe Triennale Rysunku im. T. Kulisiewicza, II Salon Oost-Europese Miniaturen, Rotterdam (Holandia), Internationale Kunstkolonie im Prilep (Macedonia, 1988, 1989, 1990), Contemporary Polish Art Erasmus University, Rotterdam (Holandia), 50 Salon des Artistes Du Hurepoix (nagroda, medal, Paryż), Współczesne Malarstwo Polskie (Nowy Jork), Internationale Kunstkolonie im Flühli (Szwajcaria), XII Impresje Greckie (Ateny, Gargaliani, Rodos, Paros, Santorini), Impresion From Umbria, Narni (Włochy), I Encuentero Plein Air de Artistas Españoles y Polakos, Fundacion Antonio Perez, Centro de Arte Contemporaneo, Cuenca (Hiszpania), Köln-Kattowitz (Kolonia), Kunstler Der Akademie Krakau (Stuttgart), Kunstcircus-Zandvoort '94 (Holandia), 100 Obrazów - 100 Artystów (Norymberga), Salon International des Arts (Paryż). Zaprezentowała ponad 70 wystaw indywidualnych, m.in.: w Muzeum Śląskim w Katowicach, w Muzeum Historii Katowic, w Pałacu Sztuki w Krakowie, w Książnicy Pomorskiej w Szczecinie, w Zamku Książąt Pomorskich w Szczecinie, w Bibliotece Śląskiej w Katowicach, w Muzeum Ziemi Lubuskiej w Zielonej Górze, w Muzeum Sopotu i innych.

Prace jej autorstwa znajdują się w wielu kolekcjach prywatnych i państwowych, m.in. w Muzeum Narodowym w Krakowie, Muzeum Historii Katowic, Muzeum Śląskim, Książnicy Pomorskiej w Szczecinie, Centrum Sztuki Współczesnej w Cuenca (Hiszpania), Urzędzie Miasta Segovia (Hiszpania), Urzędzie Miasta Gargaliani (Grecja), TPST Pałacu Sztuki w Krakowie, Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach, Urzędzie Miasta Mikołów, ING Banku Śląskim w Katowicach, Radiu Katowice.

Jest członkiem katowickiego okręgu Związku Polskich Artystów Plastyków, Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie, Stowarzyszenia Twórczego "Polart" w Krakowie, Stowarzyszenia Pastelistów Polskich.