Vivat spółdzielnie!

Marek Jakubiak

publikacja 10.02.2013 18:18

Młodzież z sześciu krajów uczestniczy w projekcie poświęconym spółdzielczości. Patronuje mu bohater z Lubomi.

Vivat spółdzielnie! Prezentacje multimedialne przedstawiały spółdzielczych bohaterów z różnych krajów Marek Jakubiak

Współpraca popłaca! Pod tym hasłem został przeprowadzony międzynarodowy projekt, który ma promować wartości i ideały spółdzielcze wśród młodzieży. Uczestniczy w nim młodzież ze Śląska, z Kraju Basków w Hiszpanii, z Węgier, Słowacji, Wielkiej Brytanii i polskiej szkoły w Suchej Górnej na Zaolziu w Republice Czeskiej.

Młodzież poznała postacie działaczy spółdzielczych z Anglii, Czech, Słowacji, Węgier, Kraju Basków i Polski, którzy inspirację do swojego zaangażowania w budowaniu bardziej sprawiedliwego życia gospodarczego czerpali bardzo często z chrześcijaństwa. Projekt “Cooperation Works! – Współpraca popłaca!”  jest organizowany przez Gminny Ośrodek Kultury w Lubomi. Otrzymał też grant z Międzynarodowego Funduszu Wyszehradzkiego. Swego rodzaju patronem całego projektu jest Alojzy Seget z Lubomi – rozegrany został Turniej Sportowy im. Alojzego Segeta, a jego podobizna znalazła się na gadżetach i folderze przygotowanym w ramach projektu.

Vivat spółdzielnie!   Polscy i zagraniczni uczniowie nawiązali przyjaźnie Marek Jakubiak To lokalny bohater, który łączy w sobie wiele cnót i warto go stawiać za wzór młodym ludziom. Gdy trzeba było walczyć o Polskę zbrojnie, nie zabrakło mu odwagi, by chwycić za broń, i mądrości, by kierować powstańcami. Gdy walka zbrojna się skończyła, jak wielu innych powstańców i żołnierzy budował życie społeczne, gospodarcze i administracyjne już niepodległej ojczyzny. W czasie II wojny światowej we Francji kierował Komitetem Pomocy Uchodźcom, po powrocie do rodzinnej wsi założył w niej spółdzielnię, która działa do dziś.

Spółdzielczych korzeni można się dopatrzeć w zwycięskim powstaniu wielkopolskim. Nie byłoby ono możliwe bez wcześniejszych zmagań gospodarczych z Niemcami, które zostały ochrzczone “najdłuższą wojną nowoczesnej Europy”. Wielkopolska spółdzielczość, kierowana przez księży Augustyna Szamarzewskiego, Piotra Wawrzyniaka i Stanisława Adamskiego, pokazała, że potrafimy się lepiej zorganizować od Niemców i odnieść zwycięstwo tak gospodarcze, jak i militarne. Niemcy w Wielkopolsce trzymali swoje oszczędności w polskich bankach spółdzielczych, bo były one lepsze – oferowały wyższy procent.

Vivat spółdzielnie!   Najlepsze prezentacje uhonorowano nagrodami GOK Lubomia Warto przypomnieć, że biskup katowicki Stanisław Adamski był wcześniej patronem tak wielkopolskich, jak i śląskich “spółek zarobkowych”, czyli spółdzielni. Pierwszą spółdzielnię spożywczą na Górnym Śląsku założył Karol Miarka – Spółka Spożywcza Poczciwych Wiarusów powstała w Wigilię w 1871 r. Mało jest znany fakt, że prekursorem spółdzielczości w Polsce jest Stanisław Staszic, który już w 1816 r. założył hrubieszowskie Rolnicze Towarzystwo Wzajemnego Ratowania się w Nieszczęściach. Przetrwało ono zabory i okupację hitlerowską, zostało zlikwidowane dopiero przez komunistów.

Takie właśnie postacie “spółdzielczych bohaterów”, jak księża Staszic i Wawrzyniak, Stanisław Wojciechowski czy Franciszek Stefczyk – również kierujący się w swojej działalności inspiracją chrześcijańską – zostały zaprezentowane przez dzieci i młodzież w formie rysunków czy obrazków. Uczestnicy konkursu z Nieboczów przedstawili ks. Józefa Wajdę, pochodzącego z tej wsi “obrońcę ludu śląskiego”, posła do sejmu pruskiego i niemieckiego Reichstagu oraz inicjatora powołania Banku Ludowego w Strzelcach Opolskich. Z kolei dzieci i młodzież z Ogniska Pracy Pozaszkolnej i świetlicy Zespołu Szkół Sportowych w Radlinie swoje zainteresowania skupiły na przedstawieniu codziennej działalności spółdzielni – głównie uczniowskich, co ciekawie wpisywało się w tematykę projektu, którego celem było promowanie współdziałania i umiejętności samoorganizacji.

Prezentacje multimedialne zostały przedstawione podczas międzynarodowej  konferencji, w której uczestniczyli m.in. goście ze spółdzielni Arizmendi z Mondragon w Kraju Basków, szkoły AFEOSZ w Kecskemet na Węgrzech, Gimnazjum św. Moniki w Preszowie na Słowacji, All Hallows Catholic College w Macclesfield w Wielkiej Brytanii i Polskiej Szkoły Podstawowej w Suchej Górnej na Zaolziu w Republice Czeskiej. Natomiast podsumowanie konkursu plastycznego i wręczenie nagród odbyło się niedawno podczas finisażu wystawy. Działania związane z projektem kończą się przygotowaniem płyty DVD, na której znajdą się prezentacje i zdjęcia prac plastycznych,  plik PDF z anglojęzycznym folderem oraz innymi informacjami na temat spółdzielczości i samego projektu.

Vivat spółdzielnie!   W projekcie uczestniczyła m.in. młodzież z Kraju Basków Marek Jakubiak Folder zawiera m.in. modlitwę o łaski za pośrednictwem sługi Bożego Jose Marii Arizmendiarriety, którego proces beatyfikacyjny toczy się w diecezji San Sebastian. Inicjator tzw. eksperymentu spółdzielczego z Mondragon zmarł w 1976 r., w 20 lat po założeniu przez jego wychowanków pierwszej spółdzielni ULGOR (dziś Fagor). Założyciele tej spółdzielni: Alfonso Gorroñogoitia, Jose Maria Ormatxea, Luis Usatorre and Jesus Larrañaga zostali w 2005 r. uhonorowani przez ojca  świętego Jana Pawła II Orderem św. Sylwestra Papieża za wcielanie nauki społecznej Kościoła w życie gospodarcze – działalność baskijskich spółdzielców została uznana za “słuszną i wzorową formę zaangażowania chrześcijańskiego”. Wręczenie tego wyróżnienia miało miejsce w Mondragon już po śmierci autora encykliki Laborem exercens.

W ramach projektu został zorganizowany konkurs plastyczny “Nasz spółdzielczy bohater”, na który napłynęły prace z Polski i zagranicy. Zagraniczni partnerzy zgłosili głównie prezentacje multimedialne. I tak uczniowie ze spółdzielni szkolnej Arizmendi z Kraju Basków przygotowali film przedstawiający słynny system spółdzielczy z Mondragon, który został zainicjowany przez ks. Jose Marię Arizmendiarrietę. Młodzież z Gimnazjum św. Moniki z Preszowa na Słowacji opracowała prezentację na temat Samuela Jurkoviča – założyciela pierwszej organizacji o charakterze spółdzielczym w tym kraju. “Spolok Gazdovský” w Sobotište powstał w lutym 1845 r., w kilka miesięcy po założeniu Stowarzyszenia Sprawiedliwych Pionierów Roczdelskich w Anglii, które jest uważane za początek ruchu spółdzielczego. Również hrabia Sándor Károlyi – inicjator powołania spółdzielni “Hangya” (“Mrówka”) – kierował się w swojej działalności wartościami chrześcijańskimi, był uczniem Fredericka Le Playa. Tego “apostoła spółdzielczości” na Węgrzech przedstawili uczniowie szkoły handlowej AFEOSZ z Kecskemetu (która jest prowadzona przez węgierską spółdzielczość spożywców). Prezentacje przygotowane przez polską młodzież – z Lubomi, Czyżowic i Wodzisławia – promowały lokalnych bohaterów, takich jak Marta Oślizło, założycielka spółdzielni w Czyżowicach, oraz właśnie Alojzy Seget.

Vivat spółdzielnie!   Muzeum przy kopalni "Wujek" wywarło na gościach duże wrażenie Marek Jakubiak Podczas konferencji zorganizowanej w ramach projektu zagraniczni goście zapoznali się z działalnością spółdzielni uczniowskich w Czyżowicach i Rydułtowach, obejrzeli krótkie przedstawienie po angielsku na temat Pionierów Roczdelskich i zaprezentowali działalność spółdzielczą wśród młodzieży w swoich krajach. Przy All Hallows Catholic College w Macclesfield istnieje szkolna farma – dzieci uczą się gospodarowania, opiekując się m.in. kurami, kozą i innym inwentarzem. W programie konferencji znalazł się również wyjazd na Jasną Górę i do muzeum przy kopalni “Wujek”. Historia pacyfikacji “Solidarności” podczas stanu wojennego wywarła na uczestnikach projektu duże wrażenie.